మిలాద్-ఉన్-నబీ వేడుకలపై ముస్లింలలో గందరగోళం

సహదేవ్ కె.
సీనియర్ అసోసియేట్, సెంటర్ ఫర్ సౌత్ ఇండియన్ స్టడీస్ (సీఎస్ఐఎస్)

ఇస్లామిక్ క్యాలెండర్ ప్రకారం మహ్మద్ ప్రవక్త జన్మదినాన్ని సాంప్రదాయకంగా రబీ అల్-అవ్వల్ నెలలో 12వ రోజు జరుపుకుంటారు. దీనిని మౌలిద్ అని కూడా అంటారు. అల్లాహ్, అతని దూత ప్రవక్త మహమ్మద్. ఇస్లాం బోధనలకు దగ్గరగా రావడానికి ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న ముస్లింలు ఈ వేడుకలను ఉపయోగిస్తారు. 
 
గొప్ప ఉత్సాహంతో గృహాలు, ఇస్లామిక్ పుణ్యక్షేత్రాలను రంగురంగుల లైటింగ్‌తో అలంకరించి ఈ పండుగ జరుపుకోబడుతుంది. భారతదేశంలో, వేడుకలు ముస్లింల ఊరేగింపుల ద్వారా జరుగుతాయి. ఇస్లామిక్ పండితుల ప్రకారం, మౌలిద్ అల్-నబీ లేదా ప్రవక్త ముహమ్మద్ (శాంతి, ఆశీర్వాదాలు అతనిపై ఉండుగాక) పుట్టినరోజును జరుపుకోవాలని ఖురాన్‌లో ఏమీ లేదు. 
 
ప్రవక్త స్వయంగా తన జీవితకాలంలో లేదా మరణానంతరం దీన్ని చేయలేదు లేదా ఎవరినీ చేయమని ఆదేశించలేదు. కైరోలో మొదటిసారిగా నాల్గవ శతాబ్దంలో ఫాతిమిద్ ఖలీఫాలు (మౌలిద్ వేడుక) పరిచయం చేశారు. వారు ఆరు పుట్టినరోజు వేడుకలను పరిచయం చేశారు: ప్రవక్త పుట్టినరోజు, ఇమామ్ ‘అలీ (అల్లాహ్ అతని పట్ల సంతోషించుగాక), ఫాతిమా అజ్-జహ్రా పుట్టినరోజు (అల్లాహ్ ఆమెపట్ల సంతోషించుగాక), అల్-హసన్ పుట్టినరోజు, అల్-హుసేన్ (అల్లాహ్ వారి పట్ల సంతోషించుగాక), ప్రస్తుత ఖలీఫా పుట్టిన రోజు. 
 
సైన్యం కమాండర్ అల్-అఫ్దల్ రద్దు చేసేవరకు ఈ వేడుకలను జరుపుకున్నారు.  ప్రజలు వాటిని దాదాపుగా మరచిపోయిన తర్వాత 524లో అల్-అమీర్ బి-అహ్కామ్ అల్లాహ్ ఖాలిఫేట్ సమయంలో వీటిని పునరుద్ధరించారు.  ఏడవ శతాబ్దానికి చెందిన అల్-మాలిక్ అల్-ముజఫర్ అబూ సయీద్ ఇర్బిల్ నగరంలో ప్రవక్త జన్మదిన వేడుకలను మొదటిసారిగా జరిపించాడు.

మిలాద్-ఉన్-నబీ అనేది ఖురాన్‌లో నిర్దేశించబడిన ఆదేశం కాదు, కేవలం ఆచారం కాబట్టి, ముస్లింలలోని ఒక విభాగం ప్రత్యేకించి వహాబీ వర్గానికి చెందిన వారు దీనిని ఇస్లాంలో అనుమతించని ఒక ఆవిష్కరణ (బిద్దా)గా భావించి జరుపుకోరు. వహాబిజం ఇస్లాం శుద్ధీకరణను సమర్ధిస్తుంది. 

 
ముహమ్మద్ ప్రవక్త మరణం తర్వాత అభివృద్ధి చెందిన ఇస్లామిక్ వేదాంతశాస్త్రం, తత్వశాస్త్రాన్ని తిరస్కరించింది.  ఖురాన్, హదీతుల(నమోదైన ప్రవక్త సూక్తులు, అభ్యాసాలు)కు ఖచ్చితంగా కట్టుబడి ఉండాలని పిలుపునిస్తుంది. ఇస్లాం ఉద్భవించిన, అత్యంత ముఖ్యమైన హజ్ తీర్థయాత్ర నగరమైన మక్కాను కలిగి ఉన్న సౌదీ అరేబియాలో మిలాద్-ఉన్-నబీని జరుపుకోరు. ఈ రోజును సౌదీ అరేబియాలో అధికారికంగా గుర్తించలేదు.
 

భారతదేశంలో, దేవబంద్ సమకాలీన ఉలేమా దీనిని ఒక ఆవిష్కరణ (బిద్’దాహ్)గా ప్రకటించారు. మిలాద్-ఉన్-నబీ వేడుకలపై వారి అభ్యంతరం ఇలా ఉంది:
 
“అల్లాహ్ దూత పుట్టుకను మేము తిరస్కరించడం లేదని పైన పేర్కొన్నదాని నుండి స్పష్టంగా తెలుస్తుంది; బదులుగా, కల్పిత, తప్పుడు కథనాలను పేర్కొనడం, స్త్రీ పురుషులు కలిసిపోవడం, లైట్లు, అలంకరణలతో మితిమీరిన వృధా ఖర్చులు చేయడం వంటి వాటిని భారత ఉపఖండంలో మీరు చూసినట్లుగా అటువంటి సమావేశాలకు అనుబంధంగా ఉన్న చెడులను మేము సమ్మతించము, తిరస్కరిస్తాము”. 
 
“ఎదురుచూడకూడదని ఎంచుకునే వారు అపవాదు చేయబడతారు, అవిశ్వాసులని పిలుస్తారు. ఇతర చెడుల నుండి చాలా తక్కువ సమావేశాలు (ఉపఖండంలో) సాధారణం. అయితే, అటువంటి దురాచారాల నుండి సమావేశానికి దూరంగా ఉంటే, వార్తాహరుడైన అల్లాహ్ జననాన్ని ప్రస్తావించడం ఒక దుర్మార్గం. ఆవిష్కరణ అని మనం చెప్పలేము … ” అంటూ అభ్యంతరం తెలిపారు. 
 
మిలాద్-ఉన్-నబీ వేడుకలు జరుపుకోవడానికి దేవ్‌బంద్ ఇస్లామ్ పండితుల అభ్యంతరాలకు, పండుగ వేడుకలలోకి ప్రవేశించిన క్రింది ‘చెడులే’ కారణం:

1) ఈ జ్ఞాపకార్థం ఒక నిర్దిష్ట తేదీ (రబీ అల్-అవ్వల్ 12) నిర్దేశించబడింది,
2) షో-ఆఫ్ (రియా) అనే అంశం సాధారణంగా ఈ సమావేశాలలో ఉంటుంది,
3) ఎవరైనా ఈ సమావేశాలకు హాజరుకాకపోతే, అతనిని చిన్నచూపు చూస్తారు,
4) మిఠాయిల పంపిణీ ప్రక్రియలో ఒక అనివార్యమైన భాగంగా పరిగణించబడుతుంది,
5) ఖర్చులను తీర్చడానికి, ఇష్టం లేకున్నా సామాజిక ఒత్తిడిలో డబ్బు ఇచ్చే వ్యక్తుల నుండి విరాళాలు సేకరిస్తారు. హదీసు ప్రకారం ఏ ముస్లిం డబ్బును అతని ఇష్టం లేకుండా తీసుకోవడం అనుమతించబడదు.
6) ఈ సమావేశాలలో పురుషులు, స్త్రీల కలయిక సాధారణంగా జరుగుతుంది. ప్రజలు ఈ సమావేశాలలో అర్థరాత్రి వరకు ఉంటారు, తద్వారా మరుసటి ఉదయం ప్రార్థనలకు దూరమవుతారు.
7) అక్కడ జరిగిన ప్రసంగాల దృష్టి చాలా పరిమితం. వారు మహమ్మద్ ప్రవక్త విస్తారమైన బోధనలను కవర్ చేయడానికి ప్రయత్నించరు.

మిలాద్-ఉన్-నబీ వేడుకకు సంబంధించి మరొక అభిప్రాయం ఏమిటంటే, ప్రవక్త మహమ్మద్ పుట్టిన తేదీకి సంబంధించి ఇస్లామిక్ పండితుల మధ్య వ్యత్యాసం. ప్రవక్త 8, 10 తేదీల్లో రబీఅల్ అవ్వల్ మాసంలో జన్మించారని కొందరు పండితులు అభిప్రాయపడగా, మరికొందరు రంజాన్ మాసంలో జన్మించారని అభిప్రాయపడ్డారు.

ఈ సమాజపు తొలి తరాలలో దైవప్రవక్తను ప్రేమించే వారు ఆయన పుట్టిన తేదీ గురించి ఖచ్చితంగా తెలియకున్నా, దానిని జరుపుకోనిచ్చారని చెప్పడానికి పండితుల మధ్య గల ఈ అభిప్రాయ భేదం మనకు సరిపోతుంది. దీనిని ఫాతిమిడ్లు ప్రవేశపెట్టే వరకు, ముస్లింలు అతని పుట్టినరోజును జరుపుకోకుండా అనేక శతాబ్దాలు గడిచాయి!

బారెల్విస్ – భారతదేశంలోని ఇస్లాం ప్రధాన శాఖ, మిలాద్-ఉన్-నబీ వేడుకలను సిఫార్సు చేయబడిన చర్యగా పరిగణిస్తుంది. సిఫార్సు చేయబడిన చట్టం తప్పనిసరి చర్యలకు ఆటంకం కలిగించనంత కాలం, దానిని అనుసరించవచ్చని వారి అభిప్రాయం. మరో మాటలో చెప్పాలంటే, మిలాద్-ఉన్-నబీని జరుపుకునే ఉత్సాహంలో విధిగా చేయవలసిన ప్రార్థనలను విస్మరించకూడదు.

 
ప్రముఖ, వివాదాస్పద ఇస్లామిక్ పండితుడు జకీర్ నాయక్ కూడా మిలాద్-ఉన్-నబీ వేడుకలను ప్రశ్నించారు. జన్మదిన వేడుకలు జరుపుకోవడం పాశ్చాత్య సంస్కృతి అని, 12 రబీ అల్ అవ్వల్ ప్రవక్త మహమ్మద్ పుట్టినరోజు,మరణించిన తేదీ అని ఆయన పేర్కొన్నారు. అలాంటిది ఏమి జరుపుకుంటారు – పుట్టినరోజా లేదా మరణ వార్షికోత్సవమా?
 
ముగింపుగా, భిన్నమైన అభిప్రాయాలు ఉన్నప్పటికీ, ముస్లిం సమాజం అంతటా మిలాద్-ఉన్-నబీ వేడుకలు పెద్ద ఎత్తున నిర్వహిస్తున్నారాని, ఈ సందర్భంగా అనేక దేశాలలో (సౌదీ అరేబియా,  ఖతార్ మినహా) సెలవు దినంగా ప్రకతీస్తున్నారని మనం చెప్పగలం.