`భారత ఉక్కు మనిషి’గా పేర్కొందిన ప్రముఖ పారిశ్రామికవేత్త జంషెడ్‌ జే ఇరానీ (86) ఇక లేరు. జంషెడ్‌పూర్‌లోని టాటా మెయిన్‌ హాస్పిటల్‌లో సోమవారం అర్ధరాత్రి ఆయన తుదిశ్వాస విడిచారు. ఆయనకు భార్య డైసీ, ముగ్గురు పిల్లలు ఉన్నారు. ఆయన మరణంపై టాటా స్టీల్ సంతాపం వ్యక్తం చేసింది. ఆయన కుటుంబానికి సానుభూతిని తెలుపుతూ ట్వీట్‌ చేసింది.
జంషెడ్‌ ఇరానీ జూన్ 2011లో టాటా స్టీల్ బోర్డు నుంచి పదవీ విరమణ చేశారు. నాలుగు దశాబ్దాలకుపైగా భారతీయ పరిశ్రమకు, టాటాలకు విశేషమైన సేవలందించారు. ఆయన 1963లో బ్రిటిష్ ఐరన్ అండ్ స్టీల్ రీసెర్చ్ అసోసియేషన్, షెఫీల్డ్‌లో సీనియర్ సైంటిఫిక్ ఆఫీసర్‌గా తన కెరీర్‌ను ప్రారంభించారు.
1968లో భారత్‌కు తిరిగి వచ్చిన తర్వాత, టాటా స్టీల్‌లో డైరెక్టర్ (R&D)కి అసిస్టెంట్‌గా బాధ్యతలు చేపట్టారు. 1979లో జనరల్‌ మేనేజర్‌గా, 1985లో ప్రెసిడెంట్‌గా నియామకమయ్యారు. 1992లో మేనేజింగ్‌ డైరెక్టర్ బాధ్యతలు చేపట్టి జూలై 2001 వరకు ఆ పదవిలో కొనసాగారు.
నాగ్‌పూర్ విశ్వవిద్యాలయం నుంచి జియాలజీలో ఎంఎస్సీ, యూనివర్సిటీ ఆఫ్ షెఫీల్డ్ నుంచి డాక్టరేట్ సర్టిఫికేట్ పొందారు. ఆయనను భారత ప్రభుత్వం పద్మభూషణ్‌ పురస్కారంతో సత్కరించింది.
డాక్టర్ ఇరానీ 1992-93లో కాన్ఫెడరేషన్ ఆఫ్ ఇండియన్ ఇండస్ట్రీ (సిఐఐ)కు జాతీయ అధ్యక్షుడిగా ఉన్నారు. 1996లో రాయల్ అకాడమీ ఆఫ్ ఇంజినీరింగ్ యొక్క ఇంటర్నేషనల్ ఫెలోగా నియామకం అయ్యారు. 1997లో ఇండో-బ్రిటిష్ వాణిజ్యం, సహకారంపై చేసిన కృషికి క్వీన్ ఎలిజబెత్ IIచే గౌరవ నైట్‌హుడ్‌తో సహా అనేక గౌరవాలు పొందారు.
2004లో, భారత ప్రభుత్వం భారత కొత్త కంపెనీల చట్టం ఏర్పాటుకు నిపుణుల కమిటీ ఛైర్మన్‌గా డాక్టర్ ఇరానీని నియమించింది. పరిశ్రమకు ఆయన చేసిన కృషికి గాను 2007లో పద్మభూషణ్‌తో సత్కరించారు. మెటలర్జీ రంగంలో ఆయన చేసిన సేవలకు గుర్తింపుగా 2008లో భారత ప్రభుత్వం నుండి లైఫ్‌టైమ్ అచీవ్‌మెంట్ అవార్డును అందుకున్నారు.
1990వ దశకం ప్రారంభంలో భారతదేశ ఆర్థిక సరళీకరణ సమయంలో టాటా స్టీల్‌ను అగ్రగామి నుండి నడిపించిన, భారతదేశంలో ఉక్కు పరిశ్రమ అభివృద్ధికి అపారంగా దోహదపడిన దూరదృష్టి గల నాయకుడిగా గుర్తుండిపోతారు.
డాక్టర్ ఇరానీ భారతదేశంలో నాణ్యత ఉద్యమానికి తొలి నాయకులు. టాటా స్టీల్‌ను నాణ్యత, వినియోగదారుల సంతృప్తిపై దృష్టి సారించి, అంతర్జాతీయ మార్కెట్‌లో పోటీపడే నాణ్యతతో ప్రపంచంలోనే అతి తక్కువ ధర కలిగిన ఉక్కు ఉత్పత్తిదారుగా పేరొందారు. 2003లో టాటా ఎడ్యుకేషన్ ఎక్సలెన్స్ ప్రోగ్రామ్‌ను ప్రారంభించడంలో కీలక పాత్ర పోషించారు.
జంషెడ్‌పూర్ నగరం పట్ల ఆయనకున్న ప్రేమ దాని పౌరులకు ప్రయోజనం చేకూర్చే అనేక కీలక పరిణామాలకు దారితీసింది. ఆయన చురుకైన ప్రజా జీవితం ఎప్పటికీ స్ఫూర్తినిస్తుంది. డాక్టర్ ఇరానీకి భార్య డైసీ ఇరానీ, ముగ్గురు పిల్లలు జుబిన్, నీలోఫర్ మరియు తనాజ్ ఉన్నారు.
More Stories
ఎన్డీఏది అభివృద్ధి మంత్రం – వైసీపీది అవినీతి తంత్రం
కేజ్రీవాల్‌పై ఎన్‌ఐఏ దర్యాప్తునకు ఎల్జీ సక్సేనా సిఫార్సు
ర‌ఫా నుంచి ఇజ్రాయిల్ ల‌క్ష మంది త‌ర‌లింపు