జాతీయ పతాక రూపకర్త పింగళి వెంకయ్య

పామర్రు గ్రామ కరణం కుమార్తె రుక్మిణమ్మను వివాహం చేసుకున్న వెంకయ్యకు ఒక కుమార్తె, ఇద్దరు కుమారులు కలిగారు. కుమార్తె ఘంటసాల సీతామహాలక్ష్మీ, కుమారులు పింగళి పరశురామయ్య, పింగళి హేరంబా వెంకట చలపతిరావు. ఉన్నత విద్యాభ్యాసం పూర్తి చేసిన వెంకయ్య తన 19వ యేట సైన్యంలో చేరేందుకు ముంబై వెళ్ళారు. 

పింగళి వెంకయ్య నిరంతర విద్యా పిపాస. విజ్ఞానాభిలాషతో ఆయన లాహోర్లోని డీ.ఏ.వీ కళాశాలలో చేరి, ఇంగ్లీష్ పాటు జపాన్, సంస్కృతం, ఉర్దూ భాషలు అభ్యసించారు. ఉర్దూ, జపనీస్ భాషల్లో ఆయన చక్కని వక్త. తనకు జపాన్ భాష నేర్పిన ప్రొఫెసర్ గోటేకు వెంకయ్య తెలుగు భాష నేర్పించారు. 

బందరు పోర్టు కోసం కృషి

1919లో బందరు ఓడరేవు శిథిలమై పోవటం చూసి దాన్ని పునరుద్ధరించాలని గుర్తించిన వెంకయ్య బందరు ఓడరేవుపై నైజాం నవాబుకు రాజకీయంగా హక్కు ఉందని రుజువు చేస్తూ ఆంగ్లంలో ఒక గ్రంథమును వ్రాసి ప్రచురించారు. ఈ విషయం బ్రిటీష్ వారి కన్నెర్రకు కారణమైంది.  అయితే వెంకయ్యకు నైజాం నవాబు బ్రహ్మరధం పట్టారు. బెజవాడ నుంచి స్పెషల్ కంపార్టుమెంట్లో నవాబుగారి అంతరంగిక సిబ్బంది “గార్డ్ ఆఫ్ ఆనర్” ఇచ్చి రాజబంధువుగా ఆహ్వానించి గౌరవించారు.

మహాత్ముని పిలుపునందుకుని భారత స్వాతంత్ర్య ఉద్యమంలో భాగస్వాములైన పింగళి వెంకయ్యకు బాలగంగాధర తిలక్, నేతాజీ సుభాష్ చంద్రబోస్ రాజకీయ గురువులు. దేశ స్వాతంత్య్రం కోసం చర్చించేందుకు జరిగే అఖిల భారత కాంగ్రెస్ మహాసభలకు వెంకయ్య తరచూ హాజరవుతుండేవారు.

భూగర్భ, ఖనిజాల సలహాదారునిగా సేవ

పింగళి వెంకయ్య తన రాజకీయ గురువు బాలగంగాధర తిలక్ మరణానంతరం రాజకీయాలకు దూరమై చాలాకాలం నెల్లూరులో ఉండి, అభ్రకంపై పరిశోధనలు చేశారు. భారతదేశంలో ఏ రాష్ట్రంలో ఏ ఖనిజం ఎక్కడ లభిస్తుంది అనే అంశంపై పరిశోధనలు సాగించారు. భూగర్భ, ఖనిజాలకు సంబంధించి కేంద్ర ప్రభుత్వానికి సలహాదారుగా సేవలందించారు.

ఆజాదీ కా అమృత మహోత్సవం సందర్బంగా కేంద్ర ప్రభుత్వం జాతీయ పతాక రూపకర్త పింగళి వెంకయ్య అని అధికారికంగా ప్రకటించి, గత సంవత్సరం జయంతి వేడుకలు దేశవ్యాప్తంగా నిర్వహించింది. పింగళి వెంకయ్య కుటుంబ సభ్యులకు కేంద్ర ప్రభుత్వం ఘనంగా సన్మానం చేసింది.
ఏపీ సీఎం వైఎస్ జగన్మోహనరెడ్డి పింగళి వెంకయ్య కుమార్తెను ఘనంగా సత్కరించారు.

మొట్టమొదటిసారిగా లాల్ బహుదూర్ శాస్త్రి వెంకయ్యకు గుర్తింపు తీసుకొచ్చారు. భారతదేశ ప్రధానమంత్రిగా బాధ్యతలు నిర్వర్తిస్తున్న సమయంలో విజయవాడకు వచ్చిన లాల్ బహుదూర్ శాస్త్రి గాంధీ హిల్ లోని గ్రంథాలయం హాలులో పింగళి వెంకయ్య ఫొటోను ఏర్పాటు చేయించి గుర్తింపునిచ్చారు.