నిర్మలా బడ్జెట్ లో ప్రధానమైన అంశాలు

బడ్జెట్ ప్రసంగంలో ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ మాట్లాడుతూ భారత ఆర్థిక వ్యవస్థ సరైన మార్గంలో ఉందని, సవాళ్లు ఉన్నప్పటికీ, ఉజ్వల భవిష్యత్తు దిశగా పయనిస్తోందని తెలిపారు. “విస్తృత శ్రేణి సంస్కరణలు, మంచి విధానాలపై దృష్టి పెడుతున్నాం. ప్రత్యేకమైన ప్రపంచ-స్థాయి డిజిటల్ పబ్లిక్ ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్, కోవిడ్ వ్యాక్సినేషన్ డ్రైవ్, సరిహద్దు ప్రాంతాల్లో చురుకైన పాత్ర పోషిస్తున్నాం”అని ఆమె చెప్పారు.

• పీఎం గరీబ్ కళ్యాణ్ అన్న యోజన కింద ఉచిత ఆహార ధాన్యం పథకం

ప్రధానమంత్రి గరీబ్ కళ్యాణ్ అన్న యోజన కింద వచ్చే ఏడాది పాటు ప్రాధాన్యం ఉన్న కుటుంబాలకు ఉచితంగా ఆహార ధాన్యాలను సరఫరా చేసే పథకాన్ని ప్రభుత్వం అమలు చేసిందని ఆర్థిక మంత్రి తెలిపారు. 2 లక్షల కోట్ల మొత్తం ఖర్చు ప్రభుత్వమే భరిస్తుందన్నారు.

• సప్త రుషుల మాదిరిగా.. 7 ప్రాధాన్యతలు

కేంద్ర బడ్జెట్‌లో ప్రధానంగా ఏడు ప్రాధాన్యతలు ఉంటాయని ఆర్థిక మంత్రి తెలిపారు. అవి సమ్మిళిత అభివృద్ధి, చివరి మైలును చేరుకోవడం, మౌలిక సదుపాయాలు, పెట్టుబడి, సంభావ్యత, హరిత వృద్ధి, యువశక్తి, ఆర్థిక రంగాన్ని ఆవిష్కరించడం.

• అమృత్ కాల్ కోసం బడ్జెట్..

ఈ బడ్జెట్ అమృత్ కాల్‌కు రోడ్‌మ్యాప్‌ను రూపొందిస్తుందని, ఇందులో సాంకేతికతతో నడిచే వృద్ధి, విజ్ఞాన ఆధారిత ఆర్థిక వ్యవస్థ కూడా ఉంటుందని ఆర్థిక మంత్రి చెప్పారు. “అమృత్ కాల్ కోసం మా దృష్టిలో సాంకేతికతతో నడిచే.. విజ్ఞాన ఆధారిత ఆర్థిక వ్యవస్థ, బలమైన పబ్లిక్ ఫైనాన్స్.. బలమైన ఆర్థిక రంగం ఉన్నాయి. ‘సబ్కా సాత్, సబ్కా ప్రయాస్’ ద్వారా ఈ ‘జన్భాగిదారి’ని సాధించడం చాలా అవసరం” అని ఆమె చెప్పారు.

• వ్యవసాయానికి పెద్ద ఊతం

ముందుగా ఊహించినట్లుగానే రైతులు ఎదుర్కొంటున్న సవాళ్లకు సరసమైన పరిష్కారాలను అందించడంతోపాటు మొత్తం వ్యవసాయ రంగాన్ని ప్రోత్సహించేందుకు ఆర్థిక మంత్రి అనేక ప్రకటనలు చేశారు. ఈ రంగాన్ని “మార్పు” చేసేందుకు ఆమె వ్యవసాయ యాక్సిలరేటర్ నిధిని ప్రకటించారు.

వ్యవసాయ రుణ లక్ష్యాన్ని రూ.20 లక్షల కోట్లకు పెంచుతామని, పశుపోషణ, పాడిపరిశ్రమ, మత్స్య సంపదపై దృష్టి సారిస్తామన్నారు. మత్స్యకారులు, చేపల విక్రేతలు, ఎంఎస్ఎంఇల కార్యకలాపాలకు సహాయం చేయడానికి మేము 6,000 కోట్ల రూపాయల పెట్టుబడితో కొత్త ఉప పథకాన్ని ప్రారంభిస్తాము ”అని నిర్మలా సీతారామన్ చెప్పారు.

• ఆరోగ్య విద్య, నైపుణ్యం..

2014 నుంచి ఏర్పాటైన 157 మెడికల్ కాలేజీలతో కలిపి 157 కొత్త నర్సింగ్ కాలేజీలు ఏర్పాటు చేయనున్నట్లు ఆర్థిక మంత్రి తెలిపారు. సహకార పరిశోధనలను ప్రోత్సహించేందుకు ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్ మెడికల్ కాలేజీ ఫ్యాకల్టీ, ప్రైవేట్ రంగ పరిశోధన, అభివృద్ధి బృందాల పరిశోధనల కోసం ఐసిఎంఆర్  ల్యాబ్‌లు అందుబాటులోకి రానున్నాయి. ఫార్మాస్యూటికల్స్‌లో పరిశోధన, ఆవిష్కరణలను ప్రోత్సహించడానికి కొత్త కార్యక్రమాన్ని కూడా ప్రకటించారు.

 నిర్దిష్ట ప్రాధాన్యతా రంగాలలో పరిశోధన, అభివృద్ధిలో పెట్టుబడులు పెట్టడానికి పరిశ్రమలను ప్రభుత్వం ప్రోత్సహిస్తుంది. పిల్లలు, యుక్తవయస్కుల కోసం నేషనల్ డిజిటల్ లైబ్రరీని భౌగోళికాలు, భాష, శైలి, స్థాయిలలో నాణ్యమైన పుస్తకాల లభ్యతను సులభతరం చేయడానికి.. పరికరం-అజ్ఞాతవాసి ప్రాప్యతను సులభతరం చేయనున్నట్లు ఆర్థిక మంత్రి తెలిపారు.

• ప్రధానమంత్రి ఆవాస్ యోజన కోసం ఖర్చు పెరిగింది

ప్రధాన మంత్రి ఆవాస్ యోజన, పట్టణ పేదలకు సరసమైన గృహాలను అందించే భారత ప్రభుత్వం చొరవ, రూ. 79,000 కోట్లకు 66 శాతం పెంచనున్నట్టు తెలిపారు.

• మూలధన పెట్టుబడికి పెద్ద ఊపు

ఆర్థిక మంత్రి తన బడ్జెట్ ప్రసంగంలో వివరించినట్లుగా పెట్టుబడులు, ఉద్యోగాల కల్పన ప్రభుత్వ ప్రధాన ప్రాధాన్యతగా కొనసాగుతోంది. ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ తన బడ్జెట్ ప్రసంగంలో మూలధన పెట్టుబడి వ్యయాన్ని 33 శాతం పెంచి రూ. 10 లక్షల కోట్లకు పెంచుతున్నామని.. ఇది జిడిపిలో 3.3 శాతంగా ఉంటుందని చెప్పారు.

రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలకు 50 ఏళ్ల వడ్డీ లేని రుణాలను మరో ఏడాది పొడిగించినట్లు ఆమె ప్రకటించారు. మౌలిక సదుపాయాలలో పెట్టుబడులను ప్రోత్సహించడానికి మరియు కాంప్లిమెంటరీ పాలసీ చర్యల కోసం వారిని ప్రోత్సహించడానికి, రూ. రూ. 1.3 లక్షల కోట్లు.

• రైల్వే వ్యయం రూ.2.40 లక్షల కోట్లు

భారతీయ రైల్వే బడ్జెట్‌కు మొత్తం రూ. 2.40 లక్షల కోట్లు, 2013-14లో మొత్తం వ్యయం కంటే తొమ్మిది రెట్లు ఎక్కువ అని ఆర్థిక మంత్రి ప్రకటించారు.

• పాన్ ఒక సాధారణ గుర్తింపుగా మారింది

శాశ్వత ఖాతా నంబర్‌ని కలిగి ఉండాల్సిన వ్యాపార సంస్థలకు, పేర్కొన్న ప్రభుత్వ ఏజెన్సీల అన్ని డిజిటల్ సిస్టమ్‌లకు పాన్ సాధారణ గుర్తింపుగా ఉపయోగించబడుతుందని ఆర్థిక మంత్రి తెలిపారు.

•  ద్రవ్య లోటు లక్ష్యం

“2023-24 కోసం ద్రవ్య లోటు లక్ష్యం జిడిపిలో 5.9 శాతానికి తగ్గించాం. ఇది 2022-23కి 6.4 శాతంగా ఉంది. 2025-26 నాటికి ద్రవ్య లోటును జిడిపిలో 4.5 శాతానికి దిగువకు తీసుకురావాలనే నా ఉద్దేశాన్ని నేను పునరుద్ఘాటిస్తున్నాను,” అని ఆర్ధిక మంత్రి ప్రకటించారు

• సిగరెట్లతో సహా కొన్ని వస్తువులపై కస్టమ్స్ సుంకం

వస్త్రాలు, వ్యవసాయం కాకుండా ఇతర వస్తువులపై అనేక ప్రాథమిక కస్టమ్స్ డ్యూటీ రేట్లను 21 శాతం నుంచి 13 శాతానికి తగ్గించాలని ఆర్థిక మంత్రి అన్నారు. ఫలితంగా బొమ్మలు, సైకిళ్లు, ఆటోమొబైల్స్ తో సహా కొన్ని వస్తువులపై ప్రాథమిక కస్టమ్స్ సుంకాలు, సెస్, సర్‌ఛార్జ్ లలో స్వల్ప మార్పులుంటాయి. సిగరెట్లపై కస్టమ్స్ సుంకం మరోసారి పెరిగింది.

 “కెమెరా లెన్స్ వంటి కొన్ని భాగాలు & ఇన్‌పుట్‌ల దిగుమతిపై కస్టమ్స్ సుంకంపై ఉపశమనం కల్పించాలని నేను ప్రతిపాదిస్తున్నాను. బ్యాటరీల కోసం లిథియం-అయాన్ సెల్‌లపై రాయితీ సుంకాన్ని మరో సంవత్సరం పాటు కొనసాగిస్తాను” అని ఆర్థిక మంత్రి చెప్పారు.

• కొత్త ఆదాయపు పన్ను విధానంలో భారీ మార్పులు

కొత్త ఆదాయపు పన్ను విధానంలో రూ. 7 లక్షల వరకు ఆదాయంపై ఆదాయపు పన్ను రాయితీని పొడిగించినట్లు ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ తెలిపారు. “2020లో ప్రవేశపెట్టబడింది, 6 ఆదాయ స్లాబ్‌లతో కొత్త వ్యక్తిగత ఆదాయపు పన్ను విధానం, రూ. 2.5 లక్షల నుండి ప్రారంభమవుతుంది.

 స్లాబ్‌ల సంఖ్యను 5కి తగ్గించడం ద్వారా, పన్ను మినహాయింపు పరిమితిని రూ. 3 లక్షలకు పెంచడం ద్వారా ఈ పాలనలో పన్ను నిర్మాణాన్ని మార్చాలని నేను ప్రతిపాదిస్తున్నాను” ఆమె చెప్పారు. కొత్త పన్ను విధానంలో పన్ను శ్లాబ్‌లను మరింత అనువైనదిగా చేయాలని కూడా ఆమె ప్రతిపాదించారు.

 “కొత్త పన్ను రేట్లు 0 నుండి రూ. 3 లక్షలు – నిల్, రూ. 3 నుండి 6 లక్షలు – 5%, రూ. 6 నుండి 9 లక్షలు – 10%, రూ. 9 నుండి 12 లక్షలు – 15%, రూ. 12 నుండి 15 లక్షలు – 20%, 15 లక్షలకు పైగా – 30%” అని ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ తెలిపారు.