అణ్వస్త్రాల సాధనలో మృత్యువాత పడిన లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి

సాధారణ ఎన్నికల తర్వాత తిరిగి కేంద్ర మంత్రివర్గంలో చేరి తొలుత రవాణా శాఖ మంత్రిగా తర్వాత 1961 నుండి గృహ మంత్రిగా పనిచేశాడు. 1964లో అప్పటి ప్రధాని జవహర్ లాల్ నెహ్రూ మరణం తరువాత లాల్ బహాదుర్ శాస్త్రి ప్రధానమంత్రి అయ్యేనాటికి దేశంలో తీవ్రమైన ఆహార సంక్షోభం నెలకొని ఉంది.

ఈ సంక్షోభమును తాత్కాలికంగా పరిష్కరించడానికై విదేశాల నుండి ఆహారాన్ని దిగుమతి చేసాడు. తర్వాత దీర్ఘకాలిక పరిష్కారానికై దేశంలో వ్యవసాయ (హరిత) విప్లవానికై బాటలు పరిచారు. 1965 ఆగస్టులో, పాకిస్తాన్ తన సేనలను ప్రయోగించి జమ్మూ కాశ్మీరులోని కచ్ ప్రాంతాన్ని ఆక్రమించుకుంది, తద్వారా జమ్మూకాశ్మీర్లోని ప్రజలు ఉద్యమించి, భారతదేశం నుండి విడిపోతారని ఆశించింది.

పాకిస్తాన్ ఆక్రమణ గురించి తెలుసుకున్న లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి వెంటనే త్రివిధ దళాలకు నియంత్రణ రేఖను దాటి లాహోరును ఆక్రమించుకోవడానికి ప్రణాళిక సిద్ధం చేశారు.భారత సైన్యం విజయదుందుభికి చేరువలో ఉండగా ఆయనపై అమెరికా తీవ్ర ఒత్తిళ్లు తెచ్చింది. ఐక్యరాజ్యసమితి మధ్యవర్తిత్వం మేరకు సోవియట్ లోని టాష్కెంట్లో ఒప్పందం పై సంతకం చేసి అక్కడే మరునాడు, 1966 జనవరి 10న మృతిచెందారు.

ఆ తర్వాత రెండు వారాలకు హామీ బాబా విమాన ప్రమాదంలో మృతి చెందారు. హోమీబాబా స్వతంత్రం రాకముందు ఉండే భారత్ అణ్వస్త్రాలను సమకూర్చుకోవాలని వాదిస్తూ ఉండేవారు. అందుకోసం పరిశోధనలు కూడా ప్రారంభించారు.

 మృతి చెందేనాటికి లాల్ బహదూర్ కు ఓ సొంత ఇల్లు గాని, సొంత కారు గాని లేవు. ఓ కారున్నా బ్యాంకు అప్పుతో తీసుకొని,  ఇంకా వాయిదాలు చెల్లిస్తున్నారు. ఆయన దేశ ప్రధానమంత్రి అయిన తరువాత కూడా ఆయన కొడుకులు సిటీ బస్సుల్లోనే ప్రయాణించేవారు. ఆయన మరణించిహ్నాప్పుడు అంత్యక్రియలకు అవసరమైన డబ్బు కూడా ఇంట్లో లేదని ఎంత నిరాడంబరంగా జీవించారో తెలుస్తుంది.