భారత్ కు కుటుంభ పాలన నుండి స్వేచ్ఛ ఎందుకు!

కేరళ మాజీ రాష్ట్ర ఆరోగ్య మంత్రి కె.కె.శైలాజను పినరయి విజయన్ మంత్రివర్గం నుంచి తప్పించడం వల్ల కేరళలో తిరిగి ఎన్నికైన ఎల్‌డిఎఫ్ ప్రభుత్వం మీడియా దృష్టిని ఆకర్షించింది. “కొత్త ముఖాలను ప్రదర్శించే ప్రయత్నం” అని పేర్కొన్న విజయన్ మంత్రివర్గంలో అల్లుడు పిఎ మొహమ్మద్ రియాస్ చేరిక చాలా ముఖ్యమైనది.

సిపిఎం రాష్ట్ర కార్యదర్శి ఎ విజయరాఘవన్ భార్య ఆర్ బిందు కూడా మంత్రివర్గంలో చోటు దక్కించుకున్నారు. జంట కదలికలతో, దేశంలోని అనేక చోట్ల ప్రబలంగా ఉన్న కుటుంబ రాజకీయాలు, రాజకీయ వారసత్వం ఆధిపత్య రాజకీయ సంస్కృతికి భిన్నంగా లేదని వామపక్షాలు నిరూపించాయి. ఈ సాంప్రదాయం భారత రాజకీయ వ్యవస్థను రాజకీయ కుటుంబాల మూసివేసిన సమూహంగా మార్చడానికి ప్రయత్నిస్తుంది.  ఇక్కడ బయటి వ్యక్తులు మాత్రమే క్రూరంగా అంగీకరించబడతారు.  స్వాగతించ బడతారు.

తమిళనాడు కథ భిన్నంగా లేదు.  ఇక్కడ ఎన్నికలలో విజయం సాధించిన డిఎంకె కుటుంభం రాజకీయ వారసత్వానికి ప్రబలమైన చిహ్నంగా మిగిలింది. పశ్చిమ బెంగాల్‌లో, ముఖ్యమంత్రి మేనల్లుడు అభిషేక్ బెనర్జీ  తృణమూల్ అధినేత మమతా బెనర్జీ వారసుడిగా విస్తృతంగా పరిగణించ బడుతున్నారు.

ఏ సమస్స్య వచ్చినా పరిష్కరించడంలో ముందుగా ఉంటూ `అల్ రౌండర్’ గా విస్తృతంగా పరిగణింపబడుతున్న హేమంత్ బిస్వా శర్మ కు ఎటువంటి సమయం వృద్దాకాకుండా అధికారం అప్పజెప్పారు. ఆయన 2015 వరకు కాంగ్రెస్ లోనే ఉంది, ఆ తర్వాత బీజేపీలో చేరారు.  ఇతర పార్టీలో నుండి వచ్చిన చాలామంది, చాలా చోట్ల బిజెపికి తలనొప్పిగా తయారవుతున్న అంశాన్ని పరిగణలోకి తీసుకొనే, అస్సాంలో పార్టీలో శర్మ ఎదుగుదల మొత్తం ఈశాన్య భారత్ లోనే పార్టీకి పట్టుకొమ్మగా తయారయ్యారు.

ఆధునిక భారతీయ రాజకీయాల్లో ప్రతిభ ఆధారంగా పదవులు వారించిన సందర్భం అంటూ ఉంటె ఈశాన్యంలో శర్మను ఒక ప్రత్యేక ఉదాహరణగా చెప్పవచ్చు. ఆసక్తికరంగా, ఇటీవలి ఒక  మీడియా సంభాషణలో, శర్మ “తన కుమారుడు రాజకీయాల్లో చేరడం తనకు ఇష్టం లేదు” అని స్పష్టం చేశారు.

ఈ పదవికి శర్మ పేరు ప్రకటించినప్పుడు, కేంద్ర కాంగ్రెస్ నాయకులను ఉటంకిస్తూ మీడియా నివేదికలు వచ్చాయి, “శర్మను మనం పార్టీ విడిచిపెట్టి వెళ్లేందుకు అనుమతించి ఉండకూడదు” అంటూ వారిలో అపరాధభావం వ్యక్తమయిన్నట్లు కధనాలు వచ్చాయి.

2018 లో ఈ విలేకరికి ఇచ్చిన ఇంటర్వ్యూలో బిజెపికి, కాంగ్రెస్‌కు మధ్య ఉన్న వ్యత్యాసాన్ని శర్మ వివరించారు. శర్మ అప్పుడు ఈ రచయితతో ఇలా అన్నారు:

“నేను కుటుంబానికి విధేయుడిని” అని బిజెపి పార్టీ సభ్యులెవరూ అనరు. సమావేశాల ముగింపులో, మేము ‘భారత్ మాతా కి జై’ అని చెప్తాము. దేశానికి విధేయులుగా ఉండటానికి మాకు శిక్షణ ఇస్తారు. కాంగ్రెస్ ప్రజలు దేశానికి విధేయులుగా లేరని నేను అనడం లేదు, కానీ వారు విభజించబడ్డారు. ఏదో ఒక సమయంలో, వారు భారతదేశం, గాంధీల మధ్య ఎన్నుకోవలసి వస్తే, అది వారికి కష్టమైన ఎంపిక అవుతుంది. ”

కాంగ్రెస్‌తో పాటు, దాదాపు అన్ని ప్రాంతీయ పార్టీలలో – కాశ్మీర్ నుండి యుపి వరకు, తమిళనాడు నుండి పశ్చిమ బెంగాల్ వరకు – కుటుంబ ఆధారిత పాలన, రాజకీయ వారసత్వం పెరిగాయి. బిజెపి రాజకీయ కుటుంబాలు లేనిది. అలాంటి కుటుంబాలలో రాజకీయ వారసత్వం కాదు. అయితే గుణాత్మక వ్యత్యాసం ఉంది.

ప్రభుత్వంలో లేదా పార్టీలో ఉన్నతమైన పదవులు బిజెపి వ్యవస్థలో కుటుంభం వారసత్వం లేదా వంశం ఆధారంగా నిర్ణయించబడవు. పార్టీ దీనిని తన బ్రాండ్ ఈక్విటీగా మార్చింది.  భారత రాజకీయ వ్యవస్థలో ఈ విషయంలో విలక్షణమైన పార్టీగా బిజెపి ఆవిర్భవించింది.

భారతదేశం వచ్చే ఏడాది స్వాతంత్య్ర 75 వ వార్షికోత్సవాన్ని జరుపుకుంటున్నందున, మన రాజకీయ వ్యవస్థ మరింత బహిరంగంగా, ప్రజాస్వామ్యయుతంగా, ప్రతిభ ఆధారంగా ఉండేందుకు అవసరమైన చర్యల గురించి చర్చించి, సంస్థాగతం కావించాలి. ప్రజాస్వామ్య భారతదేశం యొక్క ఆలోచనను బలోపేతం చేయడంతో పాటు సాధారణ భారతీయుడికి ఇది నిజమైన నివాళి కాగలదు.