* పార్లమెంటరీ కమిటీకి లా కమీషన్ స్పష్టం
డిసెంబర్ 4న ఏకకాల ఎన్నికల బిల్లులపై పార్లమెంటు సంయుక్త కమిటీ ముందు జరగనున్న తన షెడ్యూల్ ప్రకారం, 23వ లా కమిషన్ సమాఖ్యవాదం, ఓటరు హక్కు విషయానికి వస్తే, బిల్లులు రాజ్యాంగం ప్రాథమిక నిర్మాణాన్ని భంగపరచవని తన అభిప్రాయాన్ని దృఢంగా స్పష్టం చేసినట్లు తెలిసింది.
కమిషన్ అభిప్రాయం ఏమిటంటే, లోక్‌సభ, రాష్ట్ర, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల అసెంబ్లీలకు ఏకకాల ఎన్నికలకు వీలు కల్పించే బిల్లులకు, రాష్ట్రాల ఆమోదం అవసరం లేని కారణంగా, ఆర్టికల్ 368 (2), క్లాజులు (ఎ) నుండి (ఇ) వరకు ఉన్న అంశాలకు రాష్ట్ర ఆమోదం అవసరమయ్యే అంశాలకు సంబంధించి ఎటువంటి మార్పులు చేయాల్సిన అవసరం లేదని కమిషన్ అభిప్రాయపడింది.
బిజెపి ఎంపి పి పి చౌదరి అధ్యక్షతన ఉన్న కమిటీ అడిగిన ప్రశ్నకు సమాధానంగా, మోడల్ కోడ్ ఆఫ్ కాండక్ట్ చట్టబద్ధమైన గుర్తింపు ఇవ్వాల్సిన అవసరం లేదని కమిషన్ కూడా కనుగొన్నట్లు తెలిసింది. అత్యవసర పరిస్థితుల్లో శాసనసభలను రద్దు చేయడం, పదవీకాలాన్ని పొడిగించడం వంటి నిబంధనలు రాజ్యాంగంలోనే ఉన్నాయని, ఇది ఐదేళ్ల పదవీకాలం స్థిరమైంది కాదని సూచిస్తుందని లా కమిషన్ తెలిపింది.
భారతదేశం అంతటా లోక్‌సభ, అసెంబ్లీ ఎన్నికలు ఒకేసారి నిర్వహించడానికి ఎన్నికల కమిషన్ ఏమి చేయాలి రాజ్యాంగ కమిటీ (129వ సవరణ) బిల్లు, 2024, ఒకే దేశం ఒకే ఎన్నికల బిల్లులు అని పిలువబడే కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాల చట్టాలు (సవరణ) డిసెంబర్ 4న సమావేశం కానున్నాయి.
సమావేశ నోటీసు ప్రకారం, లా కమిషన్, ఎన్నికల కమిషన్ ప్రతినిధులు కమిటీకి వివరించాల్సి ఉంది. ఈ రెండు బిల్లులను గత సంవత్సరం డిసెంబర్‌లో న్యాయ మంత్రి అర్జున్ రామ్ మేఘ్వాల్ ప్రవేశపెట్టారు. ఒక నిర్దిష్ట లోక్‌సభ తర్వాత ఎన్నికైన రాష్ట్ర అసెంబ్లీల పదవీకాలాన్ని ఆ లోక్‌సభ పదవీకాలంతో ముగిసేలా తగ్గించడం ద్వారా లోక్‌సభ మరియు, అసెంబ్లీ ఎన్నికలను సమకాలీకరించడానికి బిల్లులు వీలు కల్పిస్తాయి.
శాసనసభల పదవీకాలం సమకాలీకరించిన తర్వాత, తదుపరి సార్వత్రిక ఎన్నికలు ఒకేసారి జరుగుతాయి. కమిషన్ దృష్టిలో, బిల్లులు ఓటింగ్ వ్యవధి లేదా ఫ్రీక్వెన్సీని ప్రభావితం చేస్తాయి. ఓటు హక్కును కాదు, ఇది ప్రాథమిక నిర్మాణాన్ని ఉల్లంఘించదు. ఈ బిల్లులు ప్రజల కాలానుగుణ, స్వేచ్ఛాయుతమైన, నిష్పాక్షిక ఎన్నికల హక్కును హరించవని కూడా కమిషన్ అభిప్రాయపడింది.
రాష్ట్ర అసెంబ్లీల పదవీకాలాన్ని తగ్గించడం కూడా ప్రాథమిక నిర్మాణం ఉల్లంఘనగా చూడలేమని కమిషన్ కనుగొన్నట్లు తెలిసింది. మరోవైపు, జమిలి ఎన్నికల ఆలోచనను కమిషన్ సానుకూలంగా చూస్తుంది. ఎందుకంటే అవి సమయం, డబ్బు ఆదాకు దారితీస్తాయి. జమిలీ ఎన్నికల వల్ల దేశానికి మేలు జరుగుతుందని, దీనికోసం ప్రస్తుత పదవీకాలాన్ని మార్చడం లేదా తగ్గించడం వంటివి దేశ ప్రయోజనాలకు ఉపయోగపడతాయని లా కమిషన్ పేర్కొంది.
“ఐదేళ్ల పూర్తి పదవీకాలాన్ని తగ్గించి ఒకేసారి ఎన్నికలు నిర్వహించడం వల్ల ప్రభుత్వ జవాబుదారీతనంతో వృధాను అరికట్టి ఎక్కువ జాతీయ ప్రయోజనాలను సాధించవచ్చు’అని కమిషన్ తన నివేదికలో తెలిపింది. ‘ఒకే దేశం, ఒకే ఎన్నిక’ ప్రతిపాదన ప్రజాస్వామ్యాన్ని బలహీనపరచదని, వాస్తవానికి దానిని బలపరుస్తుందని లా కమిషన్ వాదించింది.
‘‘ప్రజాస్వామ్యాన్ని బలహీనపరచడానికి బదులు ఈ ప్రతిపాదిత బిల్లు స్థిరత్వాన్ని నిర్ధారించడం, ఎన్నికల వల్ల నిరంతరాయంగా జరిగే ఖర్చును తగ్గించడం, ప్రభుత్వాలు పాలనపై దృష్టి పెట్టడానికి వీలు కల్పించడం ద్వారా ప్రజాస్వామ్యాన్ని బలోపేతం చేయాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది’’ అని కమిషన్ పేర్కొంది.
పౌరుల ప్రజాస్వామ్య హక్కులను ఈ ప్రతిపాదన ఏమాత్రం హరించదని, కేవలం ఎన్నికల సమయాన్ని సమన్వయం చేయడమే దీని లక్ష్యమని లా కమిషన్ స్పష్టం చేసింది. ‘పౌరుల ప్రజాస్వామ్య ఎంపిక చేసుకునే హక్కు పూర్తిగా అలాగే ఉంటుంది. కాబట్టి, ఈ ప్రతిపాదిత బిల్లు రాజ్యాంగం ప్రాథమిక నిర్మాణాన్ని ఉల్లంఘించదు’’ అని కమిషన్ తెలిపింది.
“స్వేచ్ఛాయుత, నిష్పాక్షిక ఎన్నికలు ప్రాథమిక నిర్మాణంలో భాగమే అయినప్పటికీ, మధ్యంతర ఎన్నికల నిర్వచనం ప్రజల పూర్తి అధికారాలను పరిమితం చేస్తుందనే వాదన, ప్రాథమిక నిర్మాణ సిద్ధాంతానికి విరుద్ధమని చెప్పడానికి ఎలాంటి ఆధారాలు లేవు’” అని న్యాయస్థానాల తీర్పులను ఉటంకిస్తూ కమిషన్ తెలిపింది.
అయితే, నిర్మాణాత్మక అవిశ్వాస ఓటు, ఎంసీసీకి చట్టబద్ధమైన మద్దతును అమలు చేయాలా వద్దా అనే ప్రశ్నలపై, కమిషన్ ఆలోచనలకు విరుద్ధంగా ఉందని తెలిసింది. జర్మనీలో అమలులో ఉన్న నిర్మాణాత్మక అవిశ్వాస ఓటు విషయంలో, ఒక ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా అవిశ్వాస ఓటు తీసుకురావడానికి, మరొక సమూహంపై విశ్వాస ఓటు అవసరం.
ఇది ఇప్పటికే ఉన్న అవిశ్వాస ఓటును పలుచన చేస్తుందని, భారత సందర్భానికి తగినది కాదని కమిషన్ విశ్వసిస్తుంది. ఎంసిసి విషయంలో, ఎన్నికల కోడ్‌ను క్రోడీకరించడం వల్ల ఎన్నికల సమయంలో నిర్ణయాలు నెమ్మదిస్తాయని కమిషన్ భావిస్తోంది.
More Stories
ఆసియా శక్తి సూచిక 2025లో మూడో స్థానంలో భారత్
భారతీయులకు ఆధ్యాత్మికత, విజ్ఞానం కలిసి ఉంటాయి
కొత్త రూ 100 నోటుతో మరోసారి నేపాల్ సరిహద్దు వివాదం!