చంద్రుడిపై కూలిన రష్యా ప్రయోగించిన లూనా-25

చంద్రుడిపై కూలిన రష్యా ప్రయోగించిన లూనా-25
రష్యా ప్రతిష్టాత్మకంగా చేపట్టిన లూనా-25 మిషన్​ విఫలమైంది!  ఇప్పటివరకు ఎవరూ వెళ్లని చంద్రుడి దక్షిణ ధ్రువంపై కాలుమోపేందుకు ప్రయత్నించిన రష్యా విఫలమైంది. భారత్ ప్రయోగించిన చంద్రయాన్ 3 కంటే చాలా ఆలస్యంగా రష్యా అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ రోస్‌కాస్మోస్ లూనా -25 పేరుతో ఒక వ్యోమ నౌకను పంపించింది. 
 
ఇది కూడా అచ్చం చంద్రయాన్ 3 ప్రయోగం లాగానే చంద్రుడి దక్షిణ ధ్రువంపై దిగి పరిశోధనలు చేయాలని భావించింది. అయితే ముందుగా నిర్ణయించిన ప్రకారం ఆగస్టు 21 వ తేదీన జాబిల్లి దక్షిణ ధ్రువంపై లూనా 25 దిగాల్సి ఉంది. అయితే చంద్రుడి కక్ష్యలో ప్రవేశించేవరకు విజయవంతంగా వెళ్లిన లూనా 25 అంతరిక్షనౌక చివరకు మాత్రం అంచనాలను అందుకోలేకపోయింది. దీంతో చంద్రుడి ఉపరితలంపై క్రాష్ అయినట్లు రోస్‌కాస్మోస్ ప్రకటించింది.
 
ఆగస్టు​ 19న లూనా-25 స్పేస్​క్రాఫ్ట్​ నిర్దేశిత ఆర్బిట్​లోకి వెళ్లాల్సి ఉంది. కానీ ఈ ప్రయత్నం విఫలమైంది.  ఇది జరిగిన ఒక రోజు తర్వాత ఆటోమేటిక్‌ స్టేషన్‌లో అత్యవసర పరిస్థితి ఏర్పడిందని, దీంతో వేగం తగ్గింపు విన్యాసం చేసేందుకు వీలు కాలేదని శనివారం తెలిపింది. అయితే లూనా-25 కూలిపోయిందని, చంద్రుడి దక్షిణ ధృవం వద్ద ఉపరితలాన్ని ఢీకొట్టిందని రోస్‌కాస్మోస్‌ ఆదివారం వెల్లడించింది.
 
“ఆగస్ట్​ 19న స్పేస్​క్రాఫ్ట్​ నిర్దేశిత ఆర్బిట్​లోకి వెళ్లేందుకు ఇంపల్స్​ తీసుకుంది. ఆ తర్వాత రష్యా స్థానిక కాలమానం ప్రకారం మధ్యాహ్నం 2 గంటల 57 నిమిషాలకు లూనా-25తో సంబంధాలు తెగిపోయాయి” అని ప్రకటించింది.  “స్పేస్​క్రాఫ్ట్​ను గుర్తించేందుకు శని, ఆదివారాలు ప్రయత్నించాము. కానీ నియంత్రించలేని ఆర్బిట్​లోకి అది ప్రవేశించడంతో, చంద్రుడిపై లూనా-25 కుప్పకూలింది,” అని రష్యా స్పేస్​ ఏజెన్సీ స్పష్టం చేసింది. ప్రాథమిక విశ్లేషణ ప్రకారం  ఇంపల్స్​లో డీవియేషన్​ కారణంగానే లూనా-25 కుప్పకూలింది. 
 

ఆ తర్వాత భూమితో సంబంధాలు తెగిపోయాయి. ఈ పూర్తి ఘటనను అధ్యయనం చేసేందుకు ఓ కమిటిని ఏర్పాటు చేశారు రష్యా అధికారులు.

దాదాపు 50 ఏళ్ల తర్వాత చంద్రుడిపై మిషన్​ చేపట్టింది రష్యా. చివరిగా 1976లో లూనా-24ను లాంచ్​ చేసింది. ఎన్నో ఆటంకాలను ఎదుర్కొని భారీ ఆశల మధ్య  ఆగస్ట్​ 10న నింగిలోకి ఎగిరింది లూనా-25. కానీ మిషన్​ పూర్తవ్వకుండానే విఫలమైంది.
చంద్రయాన్​-3  ప్రస్తుతం చంద్రుడిపై ల్యాండింగ్​కు సిద్ధమవుతోంది. అయితే కొన్నేళ్ల క్రితం చేపట్టిన చంద్రయాన్​-2 మిషన్​ విఫలమైంది. ల్యాండింగ్​ సమయంలో చంద్రుడిపై క్రాష్​ అయిపోయింది. చంద్రయాన్​-3 లాంచ్​ జరిగిన దాదాపు నెల రోజులకు లూనా-25 నింగిలోకి ఎగిరింది. 

ఈ రెండు స్పేస్​క్రాఫ్ట్​లు దాదాపు ఒకే సమయంలో జాబిల్లిలోని దక్షిణ ధృవంలో అడుగుపెడతాయని శాస్త్రవేత్తలు తెలిపారు. కానీ ఈలోపే, లూనా-25 కుప్పకూలింది. చంద్రయాన్ 3 మాత్రం విజయవంతంగా ముందుకెళుతోంది. ఈ బుధవారం సాయంత్రం 6 గంటల 4 నిమిషాలకు చంద్రుడి ఉపరితలంపై విక్రమ్​ ల్యాండర్​ అడుగుపెడుతుందని ఇస్రో అధికారికంగా ప్రకటించింది.