* యుపిఐ, భద్రతలతో పాటు 20కు పైగా అంశాలలో భారత్ సహకారం
బిమ్‌స్టెక్ అనేది కేవలం ప్రాంతీయ సంస్థ మాత్రమే కాదని, సమ్మిళిత అభివృద్ధి, సామూహిక భద్రతకు ఒక నమూనా అని స్పష్టం చేస్తూ ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ శుక్రవారం 20కి పైగా అంశాలపై సహకారంకు ప్రతిపాదించారు. భద్రతపై హోం మంత్రుల యంత్రాంగం నుండి చెల్లింపు విధానాలను అనుసంధానించే యుపిఐ, వాణిజ్య మండలికి ఓ ఇంధన కేంద్రం వరకు ఆయన సూచించారు.
బ్యాంకాక్‌లో జరిగిన 6వ బిమ్‌స్టెక్ శిఖరాగ్ర సమావేశంలో మోదీ మాట్లాడుతూ, “ బిమ్‌స్టెక్ దక్షిణ, ఆగ్నేయాసియా మధ్య కీలకమైన వారధిగా పనిచేస్తుంది. ప్రాంతీయ కనెక్టివిటీ, సహకారం, భాగస్వామ్య శ్రేయస్సును ముందుకు తీసుకెళ్లడానికి శక్తివంతమైన వేదికగా అభివృద్ధి చెందుతోంది” అని పేర్కొన్నారు.
“ బిమ్‌స్టెక్ చార్టర్ గత సంవత్సరం అమల్లోకి రావడం చాలా సంతృప్తికరమైన విషయం. నేడు మనం అవలంబిస్తున్న బ్యాంకాక్ విజన్ 2030, సంపన్నమైన, సురక్షితమైన, సమ్మిళిత బంగాళాఖాత ప్రాంతాన్ని నిర్మించడానికి మన సమిష్టి నిబద్ధతను మరింత పెంచుతుందని నేను విశ్వసిస్తున్నాను” అని ఆయన తెలిపారు.
ఇది ‘సబ్ కా సాత్, సబ్ కా వికాస్, సబ్ కా ప్రయాస్’ స్ఫూర్తిని ప్రతిబింబిస్తుందని ఆయన చెప్పారు, “ఇది మన ఉమ్మడి నిబద్ధతలకు, మన ఐక్యత బలానికి నిదర్శనంగా నిలుస్తుంది. కలిసి, సంఘీభావం, సహకారం, పరస్పర విశ్వాసం స్ఫూర్తిని బలోపేతం చేస్తూ, బిమ్‌స్టెక్‌ను మరింత ఉన్నత శిఖరాలకు తీసుకెళ్తామని నేను విశ్వసిస్తున్నాను” అని ఆశాభావం వ్యక్తం చేశారు.
మయన్మార్, థాయిలాండ్‌లలో భూకంపం వల్ల సంభవించిన ప్రాణనష్టం, ఆస్తి నష్టానికి తన సంతాపాన్ని తెలియజేసిన మోదీ, బాధితులకు భారతదేశం సంఘీభావంగా నిలుస్తుందని, గాయపడిన వారు త్వరగా, పూర్తిగా కోలుకోవాలని కోరుకుంటున్నానని చెప్పారు. సార్క్ శిఖరాగ్ర సమావేశం రద్దయిన తర్వాత 2016లో భారతదేశం బిమ్‌స్టెక్ సమూహాన్ని పునరుద్ధరించింది.
పాకిస్తాన్ ప్రాయోజిత ఉరిలో ఉగ్రవాద దాడి తర్వాత భారతదేశం సార్క్ శిఖరాగ్ర సమావేశాన్ని బహిష్కరించింది. బంగ్లాదేశ్, భూటాన్, భారతదేశం, మయన్మార్, నేపాల్, శ్రీలంక, థాయిలాండ్ – బంగాళాఖాతంపై ఆధారపడిన దేశాలతో కూడిన బిమ్‌స్టెక్ సమూహంలో పాకిస్తాన్ కు సభ్యత్వం లేదు.
భద్రతా సహకారం గురించి ప్రధాని మాట్లాడుతూ, “ బిమ్‌స్టెక్ని మరింత బలోపేతం చేయడానికి, మనం దాని పరిధిని విస్తరించడం, దాని సంస్థాగత సామర్థ్యాలను పెంచుకోవడం కొనసాగించాలి. హోం మంత్రుల యంత్రాంగం సంస్థాగతీకరించబడుతుండటం ప్రోత్సాహకరంగా ఉంది. సైబర్ నేరాలు, సైబర్ భద్రతా బెదిరింపులు, ఉగ్రవాదం, మాదకద్రవ్యాల అక్రమ రవాణా, మానవ అక్రమ రవాణాపై పోరాటంలో ఈ వేదిక ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తుంది” అని తెలిపారు.
ఈ విషయంలో, ఈ సంవత్సరం చివర్లో భారతదేశం ఈ యంత్రాంగం మొదటి సమావేశాన్ని నిర్వహించాలని ప్రధాని ప్రతిపాదించారు. “ప్రాంతీయ అభివృద్ధి కోసం, భౌతిక కనెక్టివిటీ డిజిటల్, ఇంధన కనెక్టివిటీతో కలిసి ఉండాలి” అని పేర్కొంటూ, ఈ ప్రాంతం అంతటా ఎలక్ట్రిక్ గ్రిడ్ ఇంటర్‌కనెక్షన్‌ను సాధించడానికి బృందాలు ప్రయత్నాలను వేగవంతం చేయాలని ఆయన కోరారు.
భారతదేశ యూనిఫైడ్ పేమెంట్స్ ఇంటర్‌ఫేస్ (యుపిఐ), బిమ్‌స్టెక్ సభ్య దేశాల చెల్లింపు వ్యవస్థల మధ్య కనెక్టివిటీని ఏర్పాటు చేయాలని కూడా ఆయన ప్రతిపాదించారు. “ఇటువంటి ఏకీకరణ వాణిజ్యం, పరిశ్రమ, పర్యాటక రంగంలో గణనీయమైన ప్రయోజనాలను తెస్తుంది. అన్ని స్థాయిలలో ఆర్థిక కార్యకలాపాలను మెరుగుపరుస్తుంది” అని ఆయన పేర్కొన్నారు.
వాణిజ్యం, వ్యాపారంపై, బిమ్‌స్టెక్ చాంబర్ ఆఫ్ కామర్స్ ఏర్పాటును ఆయన ప్రతిపాదించారు. అదనంగా, ఎక్కువ ఆర్థిక నిశ్చితార్థాన్ని పెంపొందించడానికి వార్షిక బిమ్‌స్టెక్ వ్యాపార సదస్సు నిర్వహించబడుతుంది. “ బిమ్‌స్టెక్ ప్రాంతంలో స్థానిక కరెన్సీలలో వాణిజ్యానికి ఉన్న అవకాశాలను అన్వేషించడానికి ఒక సాధ్యాసాధ్య అధ్యయనం నిర్వహించాలని కూడా నేను సూచిస్తున్నాను” అని ఆయన పేర్కొన్నారు.
స్వేచ్ఛాయుతమైన, బహిరంగమైన, సురక్షితమైన, సురక్షితమైన హిందూ మహాసముద్రం మన ఉమ్మడి ప్రాధాన్యత అని ప్రధాని మోదీ స్పష్టం చేశారు. స్థిరమైన సముద్ర రవాణా కేంద్రాన్ని ఏర్పాటు చేయాలని ఆయన ప్రతిపాదించారు. “ఈ కేంద్రం సామర్థ్య నిర్మాణం, పరిశోధన, ఆవిష్కరణ, సముద్ర విధానంలో ఎక్కువ సమన్వయాన్ని పెంపొందించడంపై దృష్టి పెడుతుంది. ఈ ప్రాంతం అంతటా సముద్ర భద్రతలో మన సహకారాన్ని పెంపొందించడానికి ఇది ఉత్ప్రేరకంగా కూడా ఉపయోగపడుతుంది” అని ఆయన తెలిపారు.
సంక్షోభ సమయాల్లో భారతదేశం ఎల్లప్పుడూ మొదటి ప్రతిస్పందనదారుగా తన స్నేహితులకు ఎలా అండగా నిలిచిందో, ఇటీవలి భూకంపం నేపథ్యంలో మయన్మార్ ప్రజలకు సకాలంలో ఉపశమనం అందించగలిగిందో గుర్తుచేసుకుంటూ, ఆయన ఇలా చెప్పారు: “ప్రకృతి వైపరీత్యాలు అనివార్యమైనప్పటికీ, మన సంసిద్ధత, వేగంగా స్పందించే సామర్థ్యం ఎల్లప్పుడూ స్థిరంగా ఉండాలి” అని సూచించారు.
“భారతదేశంలో విపత్తు నిర్వహణ కోసం బిమ్‌స్టెక్ సెంటర్ ఆఫ్ ఎక్సలెన్స్ ఏర్పాటును నేను ప్రతిపాదిస్తున్నాను. ఈ కేంద్రం విపత్తు సంసిద్ధత, ఉపశమనం, పునరావాస ప్రయత్నాలలో సహకారాన్ని సులభతరం చేస్తుంది. అదనంగా, బిమ్‌స్టెక్ విపత్తు నిర్వహణ అధికారుల మధ్య నాల్గవ ఉమ్మడి సమావేశం ఈ సంవత్సరం చివర్లో భారతదేశంలో జరుగుతుంది” అని ప్రధాని ప్రకటించారు.
ప్రజారోగ్యం ఒక కీలకమైన స్తంభమని పేర్కొంటూ, బిమ్‌స్టెక్ దేశాలలో క్యాన్సర్ సంరక్షణలో శిక్షణ, సామర్థ్య నిర్మాణానికి భారతదేశం మద్దతు ఇస్తుందని మోదీ ప్రకటించారు. “ఆరోగ్యం పట్ల మా సమగ్ర విధానానికి అనుగుణంగా, సాంప్రదాయ వైద్యం పరిశోధన, వ్యాప్తిని ప్రోత్సహించడానికి ఒక సెంటర్ ఆఫ్ ఎక్సలెన్స్ కూడా ఏర్పాటు చేద్దాము” అని సూచించారు.
“అదేవిధంగా, మన రైతులకు ప్రయోజనం చేకూర్చడానికి, భారతదేశంలో మరొక సెంటర్ ఆఫ్ ఎక్సలెన్స్ ఏర్పాటును ప్రతిపాదిస్తున్నాము. ఇది వ్యవసాయ రంగంలో జ్ఞానం, ఉత్తమ పద్ధతుల మార్పిడి, పరిశోధన సహకారం మరియు సామర్థ్య నిర్మాణంపై దృష్టి సారించింది” అని ప్రధాని చెప్పారు. అంతరిక్ష సహకారంపై, మానవశక్తి శిక్షణ కోసం గ్రౌండ్ స్టేషన్ ఏర్పాటు, నానో-ఉపగ్రహాల అభివృద్ధి, ప్రయోగం, దేశాల కోసం రిమోట్ సెన్సింగ్ డేటాను ఉపయోగించాలని ఆయన ఈ సందర్భంగా ప్రతిపాదించారు.
యువతకు నైపుణ్యాభివృద్ధి గురించి ఆయన మాట్లాడుతూ, “మేము బోధి చొరవను ప్రారంభిస్తున్నాము. అంటే ‘ బిమ్‌స్టెక్ మానవ మౌలిక వనరుల సంఘటిత అభివృద్ధి’ చొరవ. ఈ కార్యక్రమం కింద, బిమ్‌స్టెక్ సభ్య దేశాల నుండి 300 మంది యువకులు ప్రతి సంవత్సరం భారతదేశంలో శిక్షణ పొందుతారు” అని ప్రధాని తెలిపారు.
భారతదేశ అటవీ పరిశోధన సంస్థలో బిమ్‌స్టెక్ విద్యార్థులకు స్కాలర్‌షిప్‌లు అందింస్తామని, నలంద విశ్వవిద్యాలయంలో స్కాలర్‌షిప్ పథకాన్ని కూడా విస్తరిస్తామని ఆయన చెప్పారు. అదనంగా, బిమ్‌స్టెక్ సభ్య దేశాల నుండి యువ దౌత్యవేత్తలకు వార్షిక శిక్షణా కార్యక్రమాన్ని నిర్వహిస్తామని ఆయన చెప్పారు.
చెప్పా
సాంస్కృతిక సంబంధాలను పెంపొందించడానికి, ఈ సంవత్సరం చివర్లో భారతదేశం ప్రారంభ బిమ్‌స్టెక్ సాంప్రదాయ సంగీత ఉత్సవాన్ని నిర్వహిస్తుందని ఆయన చెప్పారు. యువతలో ఎక్కువ మార్పిడిని పెంపొందించడానికి, ఈ సంవత్సరం చివర్లో బిమ్‌స్టెక్ యంగ్ లీడర్స్ సమ్మిట్ జరుగుతుందని ఆయన పేర్కొన్నారు.
“ఆవిష్కరణ, సహకారాన్ని ప్రోత్సహించడానికి బిమ్‌స్టెక్ హ్యాకథాన్, యంగ్ ప్రొఫెషనల్ విజిటర్స్ ప్రోగ్రామ్‌ను కూడా ప్రారంభిస్తాము” అని ప్రధాని మోదీ రు. క్రీడా రంగంలో, ఈ సంవత్సరం బిమ్‌స్టెక్ అథ్లెటిక్స్ మీట్‌ను నిర్వహించాలని భారతదేశం ప్రతిపాదిస్తున్నట్లు ఆయన చెప్పారు.
“2027 కోసం ఎదురు చూస్తున్నప్పుడు, బిమ్‌స్టెక్ 30వ వార్షికోత్సవం సందర్భంగా, భారతదేశం ప్రారంభ బిమ్‌స్టెక్ క్రీడలను నిర్వహిస్తుందని ప్రకటించడానికి మేము సంతోషిస్తున్నాము” అని ఆయన తెలిపారు. కాగా, బిమ్‌స్టెక్ అధ్యక్షుడిగా బాధ్యతలు స్వీకరించిన బంగ్లాదేశ్‌కు కూడా మోదీ హృదయపూర్వక స్వాగతం పలికారు.
More Stories
ఉపరాష్ట్రపతి ఎన్నికల్లో క్రాస్ వోటింగ్ తో ఆత్మరక్షణలో ప్రతిపక్షాలు
వారణాసిలో చదివిన నేపాల్ కాబోయే ప్రధాని కార్కి
రామ రాజ్యం నాటి సుపరిపాలన కోసం కూటమి పాలన