పాకిస్థాన్ అధికారులు సంస్థాగత మత, కుల ఆధారిత వివక్షకు వ్యతిరేకంగా చట్టం, ఆచరణలో పారిశుధ్య కార్మికులకు బలమైన రక్షణ కల్పించాలని నిర్ధారించాలని అమ్నెస్టీ ఇంటర్నేషనల్ ఒక కొత్త నివేదికలో కోరింది. ఈ రంగంలో విస్తృతమైన మానవ హక్కుల ఉల్లంఘనలు జరుగుతున్నాయని ఆందోళన వ్యక్తం చేసింది. ప్రధానంగా “తక్కువ కులాలు”,మతపరమైన మైనారిటీలకు చెందిన పారిశుధ్య కార్మికులు వివక్షతతో కూడిన నియామకాలు, పని పద్ధతులకు ఎలా గురవుతున్నారో ఈ నివేదిక వెల్లడించింది.
“పాకిస్తాన్‌లో పారిశుధ్య కార్మికుల పట్ల తీవ్ర అన్యాయం జరగడం, సామాజికంగా, ఆర్థికంగా అణచివేతకు గురికావడమే కాకుండా, అంతర్జాతీయ చట్టం ప్రకారం మానవ హక్కుల ఉల్లంఘనలకు కూడా దారితీస్తుంది. వారు తరచుగా ఈ పనికే పరిమితమవుతున్నారు. అయినప్పటికీ జాతి వివక్ష నిర్మాణాత్మక రూపంగా కుల సమస్యను పరిష్కరించడంలో ఆ దేశ న్యాయ వ్యవస్థ విఫలమవుతోంది” అని ఆమ్నెస్టీ ఇంటర్నేషనల్‌లో దక్షిణాసియా డిప్యూటీ రీజినల్ డైరెక్టర్ ఇసాబెల్లె లాస్సీ తెలిపారు.
ఆమ్నెస్టీ ఇంటర్నేషనల్ పాకిస్తాన్ మానవ హక్కుల సంస్థ, సెంటర్ ఫర్ లా & జస్టిస్ (సి ఎల్ జె)తో కలిసి పనిచేసింది. 230 మందికి పైగా పారిశుధ్య కార్మికులతో కలిసి పనిచేసింది. ఫిబ్రవరి నుండి సెప్టెంబర్ 2024 మధ్య లాహోర్, బహవల్పూర్, కరాచీ, ఉమెర్‌కోట్, ఇస్లామాబాద్, పెషావర్‌లలో విస్తృతమైన వివక్షత, కార్మిక హక్కుల ఉల్లంఘనలను నిర్ధారించడానికి పరిశోధకులు గ్రూప్ చర్చలు, వ్యక్తిగత ఇంటర్వ్యూలను కూడా నిర్వహించారు.
పారిశుధ్య పని సాంప్రదాయ కుల-నిర్ణయించిన వృత్తిగా ఉండటం వల్ల కళంకం ఎదుర్కొంటోంది. ఇది ఎక్కువగా మతపరమైన మైనారిటీలతో ముడిపడి ఉంది. వీరిలో “దిగువ-కుల” క్రైస్తవులు, హిందువులు ఉన్నారు. ప్రశ్నాపత్రం ప్రతివాదులు 44% మంది తమ వృత్తి కారణంగా కళంకం ఎదుర్కొన్నారని, “చుహ్రా” (దళిత కులం చారిత్రక పేరు), “భంగీ” (చుహ్రాకు మరొక పదం), “జమదార్” (ఉర్దూలో కాపలాదారుడు), “ఇస్సాయ్” (క్రైస్తవుడికి అవమానకరమైన పదంగా ఉపయోగిస్తారు), “కుక్క” వంటి అవమానకరమైన పేర్లతో పిలవబడ్డారని అమ్నెస్టీ ఇంటర్నేషనల్ కనుగొంది.
ఆహారం, తినే పాత్రలలో విభజనతో సహా బహిరంగ ప్రదేశాలలో వారు క్రమం తప్పకుండా వివక్షను ఎదుర్కొంటున్నారని చాలా మంది నివేదించారు. “వారు క్రైస్తవులని తెలిసిన తర్వాత, వారు అందించే ఏకైక పని పారిశుధ్యం. పంజాబ్‌లోని ఐదు ప్రభుత్వ సంస్థల నుండి సేకరించిన సిబ్బంది డేటా ఈ సాక్ష్యాలను బలోపేతం చేసింది. క్రైస్తవులు తక్కువ తరగతుల్లోనే కాకుండా ప్రత్యేకంగా పారిశుద్ధ్య స్థానాల్లో కూడా అసమానంగా పనిచేస్తున్నారని కనుగొన్నారు.
ఇంకా, మహిళా పారిశుద్ధ్య కార్మికులు స్పష్టమైన లింగ వేతన అంతరాన్ని ఎదుర్కొంటున్నారని, అనధికారిక రంగంలో పనిచేసే అవకాశం ఎక్కువగా ఉందని పరిశోధనలో తేలింది. ముస్లింయేతర మహిళలకు “తక్కువ శుభ్రమైన” పనులు కేటాయిస్తున్నారు. కరాచీలోని ఒక మహిళా పారిశుద్ధ్య కార్మికురాలు ఇలా చెప్పింది, “క్రైస్తవ మహిళలు టాయిలెట్లు శుభ్రం చేస్తారు, బట్టలు ఉతుకుతారు, అయితే ముస్లిం మహిళలు వంటగదిలో పని చేస్తారు.”
పాకిస్తాన్‌లో వివక్ష వ్యతిరేక చట్టం లేకపోవడం వల్ల అనేక అంతర్జాతీయ ఐరాస మానవ హక్కులు, ఐఎల్ఓ సమావేశాల కింద దాని బాధ్యతలను ఉల్లంఘించడం జరుగుతుంది లేదా వివక్షత లేని హక్కును నిర్దేశించే పాకిస్తాన్ రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 25 కులాన్ని అనుమతించని కారణంగా పేర్కొనలేదు. పాకిస్తాన్ ప్రభుత్వం దేశ అంతర్జాతీయ మానవ హక్కుల బాధ్యతలకు అనుగుణంగా కుల ఆధారిత వివక్షను గుర్తిస్తూ చట్టాన్ని ఆమోదించాలని ఆమ్నెస్టీ ఇంటర్నేషనల్ డిమాండ్ చేసింది.
పారిశుద్ధ్య పనుల కోసం వివక్షతతో కూడిన నియామక పద్ధతులను అంతం చేయాలని, భద్రత, దుర్వినియోగం, వివక్షత సమస్యలను పరిష్కరించడానికి కార్మిక చట్టాలను క్షుణ్ణంగా సమీక్షించి సవరించాలని కూడా కోరింది.
“పాకిస్తాన్‌లో, కార్మిక చట్ట ఉల్లంఘనలు పారిశుద్ధ్య కార్మికులు ఎదుర్కొంటున్న వివక్ష, అణచివేతకు సమాంతరంగా జరుగుతాయి. వాటిని బలోపేతం చేస్తాయి. పాకిస్తాన్‌లో పారిశుద్ధ్య కార్మికులు అనుభవించే చారిత్రక, సామాజిక, ఆర్థిక హానిని పరిష్కరించడానికి కార్మిక చట్టాల అమలుతో వివక్షత వ్యతిరేక పద్ధతులను కలిపే సమగ్ర, మానవ హక్కుల ఆధారిత విధానాన్ని అమ్నెస్టీ ఇంటర్నేషనల్ కోరుతోంది, ”అని ఇసాబెల్లె లాస్సీ పేర్కొన్నారు.
More Stories
కాశీబుగ్గ ఆలయంలో తొక్కిసలాట .. 10 మంది మృతి
400 కిలోల బంగారంతో సహా రూ 400 కోట్ల మావోయిస్టుల నిధులు!
అజారుద్దీన్‌కు మంత్రిపదవితో కాంగ్రెస్ లో అసమ్మతి కుంపటి!