ఇరాన్ లో భూకంపంకు అణు ప‌రీక్ష‌లే కారణమా?

ఇరాన్‌లో సంభవించిన భూకంపం పలు అనుమానాలకు దారితీసింది. దేశం అణు పరీక్ష నిర్వహించి ఉండవచ్చనే ఊహాగానాలు అంతర్జాతీయంగా చర్చనీయాంశమయ్యాయి. అయితే, భూకంప శాస్త్రవేత్తలు ఈ వాదనలను తోసిపుచ్చారు, ఇది సహజ భూకంపమేనని స్పష్టం చేశారు. ఉత్తర ఇరాన్‌లోని సెమ్నాన్ ప్రాంతంలో శుక్రవారం రాత్రి రిక్టర్ స్కేలుపై 5.1 తీవ్రతతో శక్తివంతమైన భూకంపం సంభవించింది. ఈ ప్రకంపనలు సెమ్నాన్ నగరానికి నైరుతి దిశలో 27 కిలోమీటర్ల దూరంలో, భూమికి 10 కిలోమీటర్ల లోతున కేంద్రీకృతమైనట్లు తస్నిమ్ న్యూస్ ఏజెన్సీ వెల్లడించింది. 

ఈ భూకంపం సంభవించిన ప్రాంతానికి సమీపంలో ఇరాన్ సైన్యం నిర్వహిస్తున్న సెమ్నాన్ అంతరిక్ష కేంద్రం, సెమ్నాన్ క్షిపణి సముదాయం ఉండటంతో, ఇరాన్ రహస్యంగా అణ్వాయుధ పరీక్ష చేపట్టి ఉండవచ్చనే అనుమానాలు బలపడ్డాయి. ప్రస్తుతం ఇజ్రాయెల్, ఇరాన్ మధ్య తీవ్ర ఉద్రిక్తతలు కొనసాగుతున్న విషయం తెలిసిందే. శనివారం తెల్లవారుజామున కూడా ఇరాన్, ఇజ్రాయెల్ పరస్పరం దాడులు చేసుకున్నాయి. 

ఇటువంటి ఉద్రిక్త పరిస్థితుల్లో తమ అణు కార్యక్రమంపై ఎలాంటి చర్చలకు తావులేదని ఇరాన్ స్పష్టం చేసిన నేపథ్యంలో ఈ భూకంపం రావడం ప్రాధాన్యతను సంతరించుకుంది. అయితే, ఈ భూకంపం వల్ల ఎటువంటి ప్రాణ నష్టం జరగలేదని, కేవలం స్వల్ప నష్టం మాత్రమే వాటిల్లిందని ఇరాన్ అధికారిక వార్తా సంస్థ ఐఆర్ఎన్ఏ ప్రకటించింది. 

ఇరాన్ భౌగోళికంగా ఆల్పైన్-హిమాలయన్ భూకంప మండలంపై ఉంది. అరేబియన్, యురేషియన్ టెక్టోనిక్ ఫలకాలు ఈ ప్రాంతంలో కలుస్తాయి కాబట్టి, ఇక్కడ తరచూ భూకంపాలు సంభవిస్తుంటాయి. ఇరాన్‌లో సాధారణంగా సంవత్సరానికి 2,100 భూకంపాలు నమోదవుతాయని, వీటిలో 15 నుంచి 16 భూకంపాలు 5.0 లేదా అంతకంటే ఎక్కువ తీవ్రతతో ఉంటాయని గణాంకాలు చెబుతున్నాయి.  2006 నుంచి 2015 మధ్య కాలంలో దేశంలో 96,000 భూకంపాలు సంభవించాయి.

భూగర్భంలో అణు కార్యకలాపాలు నిర్వహించినప్పుడు జరిగే విస్ఫోటనాలు, సమీపంలోని టెక్టోనిక్ ఒత్తిడిని విడుదల చేయడం ద్వారా కొన్నిసార్లు భూకంపాలను ప్రేరేపించగలవు. అయినప్పటికీ, భూకంప తరంగాలను (సీస్మిక్ వేవ్స్) విశ్లేషించడం ద్వారా, అది సహజ భూకంపమా లేక కృత్రిమ విస్ఫోటనమా అనేది భూకంప శాస్త్రవేత్తలు తేల్చగలరు. తాజా భూకంపంపై అందిన భూకంప సమాచారం (సీస్మిక్ డేటా) విశ్లేషణ ప్రకారం, ఇది పూర్తిగా సహజమైన భూకంపమేనని స్పష్టమవుతోంది.