కల్యాణి శంకర్, ప్రముఖ జర్నలిస్ట్
ఈ నెలలో రాష్ట్రీయ స్వయంసేవక్ సంఘ్ (ఆర్ఎస్ఎస్) తన శతాబ్ది ఉత్సవాలను జరుపుకుంటున్న సందర్భంగా, వంద సంవత్సరాలు గడిచిన తర్వాత, భారతదేశ సామాజిక- రాజకీయ కథనాన్ని రూపొందించడంలో ఇది ఒక శక్తివంతమైన శక్తిగా మిగిలిపోయింది. గౌరవం, విమర్శ రెండింటినీ సమానంగా ఆక్రమిస్తోంది. ఈ నెలలో, రాష్ట్రీయ స్వయంసేవక్ సంఘ్ (ఆర్ఎస్ఏ ) నాగ్‌పూర్‌లో డాక్టర్ కేశవ్ బలిరామ్ హెడ్గేవార్ స్థాపించిన దాని 100వ వార్షికోత్సవాన్ని జరుపుకుంది.
ఈ శతాబ్ది అక్టోబర్ 2న విజయ దశమితో సమానంగా ఉంటుంది. భారతదేశంలోని అత్యంత శక్తివంతమైన హిందూ జాతీయవాద సంస్థలలో ఆర్ఎస్ఎస్ ఒకటి. విభజన ఆలోచనలను ప్రోత్సహిస్తున్నట్లు ప్రతిపక్షాల నుండి తరచుగా విమర్శలను ఎదుర్కొంటుంది. అటువంటి ఆరోపణలను అది గట్టిగా తిరస్కరిస్తుంది. ఈ సంస్థ తనను తాను హిందూ పునరుజ్జీవనం, సామాజిక అభ్యున్నతిపై దృష్టి సారించిన ఉద్యమంగా అభివర్ణిస్తుంది.
అయితే, ముస్లింలను ప్రత్యర్థులుగా చూసినందుకు ఇది తరచుగా విమర్శలకు గురవుతుంది. దేశాన్ని విజయవంతంగా నడిపించిన ఇద్దరు బిజెపి ప్రధానులను ఆర్ఎస్ఎస్ అందించింది. వారు అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి, నరేంద్ర మోదీ. ఢిల్లీలో జరిగిన ఒక కార్యక్రమంలో, ప్రధానమంత్రి మోదీ ప్రచారక్ గా తన తొలినాళ్ల అనుభవాలను పంచుకున్నారు. ఆర్ఎస్ఎస్ దేశ నిర్మాణ పాత్రను ప్రశంసించారు. ఒక వైపు జాతీయ చిహ్నం, మరోవైపు “వరద్ ముద్ర”లో భారత మాత ఉన్న కొత్త నాణెంను కూడా ఆయన ఆవిష్కరించారు. భారత కరెన్సీపై భారత మాత కనిపించడం ఇదే మొదటిసారి.
2047 కోసం భారతదేశ దార్శనికతను రూపొందించడంలో ఆర్ఎస్ఎస్ పోషించే కీలక పాత్రను ఆయన ప్రస్తావించగారు. ఆర్ఎస్ఎస్ రాజకీయేతరమని చెప్పుకుంటున్నప్పటికీ, దాని నాయకులు, మంత్రులు చాలా మంది సంస్థలోనే తమ కెరీర్‌లను ప్రారంభించడంతో, భారతీయ జనతా పార్టీ (బిజెపి)పై ఇది గణనీయమైన ప్రభావాన్ని చూపింది. గత దశాబ్ద కాలంలో మోదీ పాలనలో, ఆర్ఎస్ఎస్ సైద్ధాంతిక ప్రభావం మరింత పెరిగింది. ఆర్‌ఎస్‌ఎస్‌పై వ్యతిరేకత కొత్తది కాదు. ఇది బ్రిటిష్ కాలం నాటిది. తరచుగా రాజకీయంగా ప్రేరేపించబడింది. ఆసక్తికరంగా, ఆర్‌ఎస్‌ఎస్‌కు, అంతిమ లక్ష్యం ప్రభుత్వం కాదు, ఏకీకృత హిందూ సమాజాన్ని సృష్టించడం.
1948లో మహాత్మా గాంధీ హత్యతో ముడిపడి ఉండటం నుండి 1992లో బాబ్రీ మసీదు కూల్చివేత వరకు భారతదేశ ఆధునిక చరిత్రలో అత్యంత చర్చనీయాంశమైన కొన్ని అధ్యాయాలలో ఆర్ఎస్ఎస్ పాల్గొంది. మసీదు రాముడి ఆలయం శిథిలాలపై ఉందని ఆ సంస్థ వాదించింది. గత సంవత్సరం, ప్రధాన మంత్రి మోదీ అయోధ్యలో కొత్త రామ జన్మభూమి ఆలయాన్ని ప్రారంభించారు. ఇది సంఘ్ సైద్ధాంతిక దృష్టితో చాలా కాలంగా ముడిపడి ఉంది.
వివాదాలు ఉన్నప్పటికీ, ఆర్ఎస్ఎస్ పరిణామం చెందడానికి సంసిద్ధతను చూపించింది. ఇది ఇప్పుడు ఆర్థికాభివృద్ధి, పర్యావరణ స్థిరత్వం, సామాజిక అసమానత వంటి సమకాలీన సవాళ్లను పరిష్కరించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. ఆర్ఎస్ఎస్ అధినేత మోహన్ భగవత్ తన శతాబ్ది ప్రసంగంలో, ఇండో-పాక్ వివాదం, వాతావరణ మార్పు, ఆర్థిక అసమానత వంటి కీలక అంశాలపై మాట్లాడారు.
సంస్థ 100వ సంవత్సరానికి ప్రధాన లక్ష్యం ఐక్యత. దేశభక్తిని ప్రోత్సహిస్తూ భారతదేశ సాంస్కృతిక వారసత్వాన్ని కాపాడటం ద్వారా హిందూ సమాజాన్ని బలోపేతం చేయడం అని ఆయన నొక్కి చెప్పారు. హిందూ రాష్ట్రం అనే ఆలోచనలో పాతుకుపోయిన, సాంస్కృతిక, నైతిక విలువలు ప్రజా జీవితాన్ని మార్గనిర్దేశం చేసే స్థితిస్థాపకమైన, సమగ్రమైన భారతదేశం కోసం భగవత్ పిలుపునిచ్చారు.
ఐక్యత, స్వావలంబన, “స్వతంత్రత”ను నొక్కి చెబుతారు. సంస్థ స్థాపించిన ఆరు నెలల తర్వాత, దాని ప్రస్తుత పేరు రాష్ట్రీయ స్వయంసేవక్ సంఘ్‌ను స్వీకరించింది. ఏప్రిల్ 17, 1926న, డాక్టర్ హెడ్గేవార్ తన ఇంట్లో 26 మంది స్వయంసేవకులతో ఒక సమావేశాన్ని నిర్వహించారు. అక్కడ చర్చల తర్వాత ఈ పేరు అధికారికంగా అంగీకరించారు.
ఇటీవలి సంవత్సరాలలో, ఆర్ఎస్ఎస్ దేశవ్యాప్తంగా వేగంగా విస్తరించింది. ఇది ప్రస్తుతం 45,411 ప్రదేశాలలో 72,354 శాఖలను నిర్వహిస్తోంది. వేలాది పొరుగు ప్రాంతాలలో రోజువారీ కార్యకలాపాలను నిర్వహిస్తుంది. గత సంవత్సరం మాత్రమే, ఈ సంస్థ తన శతాబ్ది విస్తరణలో భాగంగా 6,645 కొత్త శాఖలను ప్రారంభించింది. ఇది భారతదేశంలోని ప్రతి గ్రామాన్ని చేరుకోవాలనే లక్ష్యంతో ఉంది.
ప్రధానమంత్రులు, ముఖ్యమంత్రులు, సీనియర్ మంత్రులతో సహా ఆర్ఎస్ఎస్, బిజెపి మధ్య సమన్వయం దగ్గరగా ఉంది. పార్టీ, ప్రభుత్వంలో అనేక కీలక నియామకాలు తరచుగా ఆర్ఎస్ఎస్ నాయకత్వంతో సంప్రదించి జరుగుతాయి. ఆర్ఎస్ఎస్ ప్రపంచవ్యాప్తంగా కూడా విస్తరించింది. యునైటెడ్ స్టేట్స్ మరియు, యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్ వంటి దేశాలలో బలమైన ఉనికిని ఏర్పరచుకుంది.
ఇది విదేశాలలో ప్రభావవంతమైన నెట్‌వర్క్‌లను అభివృద్ధి చేసింది. భారతీయ ప్రయోజనాలకు మద్దతుగా తరచుగా లాబీయింగ్ చేస్తుంది. ఆర్ఎస్ఎస్ వాని ఆర్గనైజర్ ప్రకారం, పంచ్-పరివర్తన్ చొరవ – విద్య, సామాజిక సామరస్యం, పర్యావరణ పరిరక్షణ, కుటుంబ విలువలు, ఆర్థిక స్వావలంబనపై దృష్టి సారించడం – రాబోయే సంవత్సరాల్లో ఒక ప్రధాన కార్యక్షేత్రంగా ఉంటుంది.
కాశీ, మధురలో ఇటీవలి సమావేశాలు వివాదాలను శాంతియుతంగా, సంభాషణ, చట్టపరమైన మార్గాల ద్వారా పరిష్కరించుకోవడంలో సంస్థ నిబద్ధతను పునరుద్ఘాటించాయి. చారిత్రాత్మకంగా, పౌర సమాజంపై ఆర్ఎస్ఎస్ ప్రభావం విపత్తు ఉపశమనం, గ్రామీణాభివృద్ధి, గిరిజనుల చేరువ, హిందూ పండుగల ప్రచారం, సంస్కృత బోధన ద్వారా మళ్ళించబడింది.
కాలక్రమేణా, సంఘ్ హిందూత్వ, భారతీయ సంస్కృతిలో పాతుకుపోయి తన పద్ధతులను ఆధునీకరించింది. ఒకప్పుడు డైరీలు, రిజిస్టర్‌లలో మాన్యువల్‌గా రికార్డులను ఉంచడంలో ప్రసిద్ధి చెందింది. అప్పటి నుండి అది తన కార్యకలాపాలను డిజిటలైజ్ చేసింది. = దాని యూనిఫామ్‌ను నవీకరించింది. ఇదంతా మారుతున్న కాలానికి అనుగుణంగా దాని సంసిద్ధతకు ప్రతీక.
భారతదేశం 21వ శతాబ్దపు సవాళ్లను ఎదుర్కొంటున్నందున, ఆర్థిక అసమానత, సామాజిక విచ్ఛిన్నం, జాతీయ భద్రతా ముప్పులు వంటి సవాళ్లను ఎదుర్కొంటున్నందున, ఆర్ఎస్ఎస్ దేశపు విస్తృత అభివృద్ధి లక్ష్యాలతో తనను తాను అనుసంధానించుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. భవిష్యత్తులో, తెరవెనుక పని చేస్తూనే సామాజిక, రాజకీయ చొరవలపై దృష్టి పెట్టాలని యోచిస్తోంది. బిజెపి లోపల, అంతకు మించి విధానం, నాయకత్వం, భావజాలాన్ని ప్రభావితం చేస్తుంది.
(పయనీర్ దినపత్రిక నుండి)
More Stories
రైతులకు మరో రెండు పథకాలు ప్రారంభించిన ప్రధాని మోదీ
మహిళా జర్నలిస్టులు లేకుండా ఆఫ్ఘన్ మీడియా సమావేశం
లులూ ఫుడ్ పార్క్ లో గోవధ చేస్తారా? మంత్రివర్గంలో ప్రశ్నించిన పవన్