నవ ఠాకూరియా,
గౌహతి కేంద్రంగా పనిచేస్తున్న సీనియర్ జర్నలిస్ట్
భారతదేశం, టిబెట్ (చైనా) మధ్య ఉన్న నేపాల్, రెండు రోజుల రాజకీయ అశాంతి తర్వాత సాధారణ స్థితికి చేరుకుంది. అక్కడి యువకులు ప్రభుత్వానికి జవాబుదారీతనంతో సహా వివిధ డిమాండ్లతో ఖాట్మండు, ఇతర ముఖ్యమైన పట్టణ ప్రాంతాలలో వీధుల్లోకి వచ్చారు. 30 మిలియన్లకు పైగా నేపాలీ ప్రజలు ఉన్న హిమాలయ దేశం సెప్టెంబర్ 2 సాయంత్రం గంటల్లో ప్రభుత్వం సాయుధ దళాల నియంత్రణలోకి మారడం, తాత్కాలిక పాలన ఏర్పడటం వేగంగా జరిగింది.
నేపాల్ సుప్రీంకోర్టు మొదటి మహిళా ప్రధాన న్యాయమూర్తి సుశీలా కర్కి తాత్కాలిక ప్రధానమంత్రిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు. అక్కడ అనేక మంది ప్రముఖుల సమక్షంలో అధ్యక్షుడు రామచంద్ర పౌడెల్ ఆమెతో ప్రమాణ స్వీకారం చేయించారు. భారతదేశంలోని బనారస్ హిందూ విశ్వవిద్యాలయం పూర్వ విద్యార్థిని అయిన శ్రీమతి సుశీల ఆరు నెలల్లోపు జాతీయ ఎన్నికలు నిర్వహించే ప్రాథమిక బాధ్యతను చేపట్టారు.
ఈ ప్రశాంత హిమాలయ దేశంలో తిరిగి సాధారణ పరిస్థితుల ఏర్పాటుకు ఆమె ఏ విధంగా ముందడుగు వేస్తారో అని అందరూ ఆసక్తిగా చూస్తున్నారు. ఆరు నెలలకు మించి పదవిలో ఉండబోనని, ఎన్నికలు ఖచ్చితంగా జరిపిస్తానని ఆమె చేసిన ప్రకటనలు; ఆమె ఎంచుకున్న మంత్రివర్గ సహచరులను చూస్తుంటే ఆమె నేపాల్ ను ఓ గదిలో పెట్టేందుకు ప్రయత్నం ప్రారంభించారని స్పష్టం అవుతుంది.
ముందుగా, అధ్యక్షుడు పౌడెల్, నేపాలీ ఆర్మీ చీఫ్ జనరల్ అశోక్ రాజ్ సిగ్డెల్ గందరగోళం మధ్య అన్ని రకాల తప్పుదారి పట్టించే, తప్పుడు సమాచారాన్ని విస్మరించాలని పౌరులకు విజ్ఞప్తి చేశారు. ప్రధానమంత్రి కె.పి. శర్మ ఓలి రాజీనామాను ఆమోదించినట్లు ప్రకటిస్తూ, ఎనిమిదేళ్ల సంక్షోభాన్ని సామరస్యంగా పరిష్కరించడానికి అందరి మద్దతు ఉంటుందని రాష్ట్రపతి ఆశించారు.
ఇంతలో, మాజీ ప్రధాని ఝలనాథ్ ఖనాల్ భార్య రాజ్యలక్ష్మి చిత్రకార్ సజీవ దహనం అయ్యారని విస్తృతంగా పుకార్లు వచ్చాయి. ఆమె ప్రస్తుతం ఆసుపత్రిలో కోలుకుంటున్నారు. ఖాట్మండులోని వారి నివాసంలో ఉండగా నిరసనకారులు నిప్పంటించుకున్నారని మీడియా నివేదికలు సూచించాయి. రాజ్యలక్ష్మి కాలిన గాయాలతో మరణించినట్లు కూడా వార్తలు వచ్చాయి.
ఓలి ప్రభుత్వంలోని చాలా మంది మంత్రులు రాజీనామా చేసి, కోపంతో ఉన్న ఆందోళనకారుల వేడికి భయపడి దేశం విడిచి వెళ్లారు. అయితే, పదవీచ్యుతుడైన ప్రధానమంత్రి నేపాల్ లోపలనే ఉన్నారని తెలుస్తోంది. నేపాల్ దిగ్గజ కమ్యూనిస్ట్ నాయకుడు, మాజీ ప్రధానమంత్రి పుష్ప కమల్ దహల్ (ప్రచండ) కూడా ఖాట్మండులోనే ఉన్నారు.
ఇంతలో, పోలీసు కాల్పుల్లో మరణించిన 19 మంది నిరాయుధులైన వ్యక్తులకు, ఎక్కువగా యువ ఆందోళనకారులకు నైతిక బాధ్యత వహిస్తూ దేశ అంతర్గత మంత్రి రమేష్ లేఖక్ సెప్టెంబర్ 8న రాజీనామా చేశారు. ఫేస్‌బుక్, ఇన్‌స్టాగ్రామ్, వాట్సాప్, యూట్యూబ్, స్నాప్‌చాట్, పిన్‌టెరెస్ట్, రెడ్డిట్, లింక్డ్ఇన్, ట్విట్టర్(x) వంటి అనేక సోషల్ మీడియా ప్లాట్‌ఫామ్‌లపై ప్రభుత్వం విధించిన నిషేధాన్ని ఆయన వ్యతిరేకించారు.
ప్రారంభంలో ప్రశాంతంగా ఉన్న ఈ ప్రదర్శన త్వరలోనే హింసాత్మకంగా మారింది, ఆ తర్వాత పోలీసులు క్రూరమైన అణిచివేతకు దిగడంతో వంద మందికి పైగా గాయపడ్డారు. పోలీసు చర్యలు పరిస్థితిని మరింత తీవ్రతరం చేశాయి. మరుసటి రోజు వేలాది మంది పోఖారా, బిరాట్‌నగర్, భరత్‌పూర్, బుత్వాల్, బిర్‌గంజ్ మొదలైన వాటితో పాటు ఖాట్మండు వీధుల్లోకి వచ్చారు.
తర్వాత ఆందోళన చెందుతున్న యువ నేపాలీలు ఉన్నత స్థానాల్లో అవినీతిని నిరోధించాలని, దక్షిణాసియా దేశంలో మెరుగైన పాలన అందించాలని డిమాండ్ చేశారు. సెప్టెంబర్ 9న లక్షలాది మంది ప్రదర్శనకారులు బహిరంగ ప్రదేశాల్లో గుమిగూడి పార్లమెంట్, సుప్రీంకోర్టు, మంత్రుల కార్యాలయం, నివాసాలు, అలాగే అనేక రాజకీయ పార్టీ కార్యాలయాలు వంటి ప్రభుత్వ భవనాలను దోచుకోవడం ప్రారంభించడంతో అపూర్వమైన సంక్షోభం ఏర్పడింది.
పరిస్థితిని ఆసరాగా చేసుకుని, సామాజిక వ్యతిరేక శక్తులు పెద్ద సంఖ్యలో జైలు ఖైదీలు తప్పించుకోవడానికి కూడా సహాయపడ్డాయి. చివరికి సైన్యాన్ని మోహరించారు. పరిస్థితి అదుపులోకి వచ్చింది. రెండు రోజుల పాటు జరిగిన హింస 50 మందికి పైగా ప్రాణాలను బలిగొంది. వెయ్యి మందికి పైగా గాయపడ్డారు. ముఖ్యంగా రాత్రి సమయాల్లో ప్రజల కదలికలపై సాయుధ దళాలు దేశవ్యాప్తంగా ఆంక్షలు విధించాయి.
బుద్ధుని జన్మస్థలం నుండి కొన్ని అసహ్యకరమైన దృశ్యాలు వెలువడ్డాయి, అక్కడ కొంతమంది కోపంగా ఉన్న అసమ్మతివాదులు డిప్యూటీ ప్రీమియర్ బిష్ణు ప్రసాద్ పౌడెల్, విదేశాంగ మంత్రి అర్జు రాణా దేవుబా, మాజీ ప్రధాని షేర్ బహదూర్ దేవుబా, అతని భార్యతో సహా అనేక మంది వ్యక్తులను శారీరకంగా వేధించినట్లు కనిపించింది. దూకుడుగా నిరసనకారులు మీడియా సంస్థలను కూడా విడిచిపెట్టలేదు.ఎందుకంటే కాంతిపూర్ (ఇది ఖాట్మండు పోస్ట్‌ను ప్రచురిస్తుంది. కాంతిపూర్ వార్తా ఛానెల్‌ను నడుపుతుంది), అన్నపూర్ణ మీడియా నెట్‌వర్క్ వంటి ప్రధాన స్రవంతి మీడియా గ్రూపులను లక్ష్యంగా చేసుకుంది.
అంతేకాకుండా, కాంతిపూర్ టెలివిజన్ రచయిత శ్యామ్ శ్రేష్ఠ, నయా పత్రిక ఫోటో జర్నలిస్ట్ దీపేంద్ర ధుంగనా, నేపాల్ ప్రెస్ ఫోటోగ్రాఫర్ ఉమేష్ కర్కి, దేశ్ సంచార్ ఫోటో జర్నలిస్ట్ బర్షా షాహా , స్వతంత్ర మీడియా కార్యకర్త శంభు దంగల్ అల్లకల్లోలాన్ని కవర్ చేస్తున్నప్పుడు గాయపడ్డారు. అల్లకల్లోల సమయంలో, రిపోర్ట్ చేస్తున్నప్పుడు ఇద్దరు భారతీయ జర్నలిస్టులు కూడా బెదిరింపులను ఎదుర్కొన్నారు.
నేపాల్ కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ (యూనిఫైడ్ మార్క్సిస్ట్-లెనినిస్ట్) ప్రభుత్వానికి (నేపాలీ కాంగ్రెస్ మద్దతుతో) నాయకత్వం వహించిన సెప్టువాగేరియన్ ఓలి, బీజింగ్‌కు సామీప్యాన్ని సమర్థిస్తూ నాల్గవసారి అధికారంలోకి వచ్చారు. చాలా తరచుగా ఆయన భారతదేశ వ్యతిరేక ప్రకటనలు చేసేవారు.
ఉత్తర పొరుగు దేశంలో గందరగోళం పట్ల భారత ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోదీ ఆలస్యం లేకుండా ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు. నేపాల్‌లో హింసను హృదయ విదారకంగా అభివర్ణిస్తూ, సంఘర్షణలో చాలా మంది యువకుల మరణం పట్ల మోదీ సంతాపం తెలిపారు. శ్రీమతి సుశీల పదోన్నతి పొందిన వెంటనే, నేపాల్ ప్రజల శాంతి, పురోగతి, శ్రేయస్సుకు భారతదేశం పూర్తిగా కట్టుబడి ఉందని ఆయన తెలిపారు.
More Stories
చరిత్రలో తెలంగాణ విమోచనకు అత్యంత ప్రాముఖ్యత
సుంకాలతో సగం రొయ్యల ఎగుమతులు.. రూ 25,000 కోట్ల నష్టం
రాజకీయాల్లో మహిళా ప్రజాప్రతినిధుల పాత్ర కీలకం