రష్యా అధ్యక్షుడు వ్లాదిమిర్ పుతిన్ తన రెండు రోజుల భారత పర్యటనను ముగించిన సందర్భంగా, న్యూఢిల్లీ జాగ్రత్తగా దౌత్య సమతుల్య చర్యలో తదుపరి దశలను సిద్ధం చేస్తోంది: రాబోయే నెలల్లో ఉక్రెయిన్ అధ్యక్షుడు వోలోడిమిర్ జెలెన్స్కీ భారతదేశానికి సందర్శనను షెడ్యూల్ చేయడానికి చర్యలు తీసుకుంటున్నది.
గత సంవత్సరం అనుసరించిన అదే క్రమాంకనం చేసిన విధానాన్ని అనుసరించి, రష్యా-ఉక్రెయిన్ యుద్ధంలో ఇరుపక్షాలతోనూ సన్నిహితంగా ఉండటానికి ఢిల్లీ ప్రయత్నాన్ని జెలెన్స్కీ పర్యటన బలోపేతం చేస్తుంది. జూలై 2024లో, ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ మాస్కోకు వెళ్లి పుతిన్ను కలిశారు. ఒక నెల తర్వాత, ఆగస్టులో, ఆయన ఉక్రెయిన్ను సందర్శించారు.
భారత, ఉక్రెయిన్ అధికారుల మధ్య చర్చలు చాలా వారాలుగా కొనసాగుతున్నాయని, పుతిన్ భారతదేశానికి రాకముందే న్యూఢిల్లీ జెలెన్స్కీ కార్యాలయంతో సంప్రదింపులు జరుపుతున్నట్లు ప్రభుత్వ వర్గాలు తెలిపాయి. ప్రతిపాదిత పర్యటన సమయం, పరిధి బహుళ అంశాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది, వీటిలో అమెరికా మాజీ అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ శాంతి ప్రణాళిక ఎలా బయటపడుతుంది? యుద్ధభూమిలో పరిణామాలు ఉన్నాయి? ప్రభావం చూపనుంది.
ఉక్రెయిన్లో దేశీయ రాజకీయాలు, అక్కడ జెలెన్స్కీ ప్రభుత్వం ప్రస్తుతం తీవ్ర అవినీతి కుంభకోణంలో చిక్కుకుంది. ఇది కూడా ఫలితాన్ని ప్రభావితం చేస్తుంది. ఉక్రెయిన్ అధ్యక్షులు భారత్ లో మూడుసార్లు మాత్రమే-1992, 2002, 2012లలో పర్యటించారు. పుతిన్ పర్యటనను ఐరోపా నిశితంగా పరిశీలించింది. అనేకమంది ఐరోపా రాయబారులు భారతదేశం తన ప్రభావాన్ని ఉపయోగించి మాస్కోను యుద్ధాన్ని ముగించేటట్లు ఒప్పించాలని కోరారు.
కాగా, పుతిన్ తో భేటీ సందర్భంగా దౌత్యం మాత్రమే ఆచరణీయమైన మార్గం అంటూ భారతదేశం తటస్థంగా లేదు, భారతదేశం శాంతి వైపు ఉందని మోదీ స్పష్టం చేశారు. ఫిబ్రవరి 2022లో యుద్ధం ప్రారంభమైనప్పటి నుండి భారతదేశం పుతిన్, జెలెన్స్కీ ఇద్దరితోనూ సంప్రదింపులు జరుపుతోంది. మోదీ జెలెన్స్కీతో కనీసం ఎనిమిది సార్లు ఫోన్లో మాట్లాడారు. ఇద్దరు నాయకులు కనీసం నాలుగు సార్లు కలుసుకున్నారు.
ఆగస్టు 30న షాంఘై సహకార సంస్థ శిఖరాగ్ర సమావేశం సందర్భంగా చైనాలోని టియాంజిన్ లో పుతిన్ను మోదీ కలిసినప్పటి నుంచి భారతదేశం కైవ్, మాస్కో రెండింటితో శాంతి కార్యక్రమాలను అభివృద్ధి చేయడంలో, ముఖ్యంగా ట్రంప్ తాజా ప్రతిపాదనపై సంప్రదింపులు జరుపుతోందని ప్రభుత్వం వర్గాలు తెలిపాయి. యుద్ధం భారతదేశంపై కూడా ప్రత్యక్ష ప్రభావాన్ని చూపడం ప్రారంభించింది.
రష్యా చమురు కొనుగోలు చేసినందుకు ట్రంప్ విధించిన 25 శాతం జరిమానా సుంకాలు, ద్వితీయ ఆంక్షలు, సుంకాల ఒత్తిళ్లు ప్రారంభం కావడంతో, సెప్టెంబర్ నుండి ఢిల్లీ రష్యన్ ముడి చమురు దిగుమతులను తగ్గించుకోవలసి వచ్చింది. పుతిన్తో మోదీ చేసిన తాజా వ్యాఖ్యలు, ఆగస్టు 2024లో ఉక్రెయిన్ పర్యటన సందర్భంగా జెలెన్స్కీతో ఆయన ఉపయోగించిన భాషను ప్రతిధ్వనిస్తున్నాయి: “మేము యుద్ధానికి దూరంగా ఉన్నాము, కానీ మేము తటస్థంగా లేము, మేము శాంతికి అనుకూలంగా ఉన్నాము. మేము బుద్ధుని, (మహాత్మా) గాంధీ భూమి నుండి శాంతి సందేశంతో వచ్చాము.”
పుతిన్ తన వంతుగా వారి చర్చల గురించి కొన్ని వివరాలను అందించారు, “ఉక్రెయిన్ పరిస్థితిపై”, “ఈ సంక్షోభానికి శాంతియుత పరిష్కారం” కోసం అమెరికా ప్రారంభించిన చర్చల గురించి మాత్రమే వివరంగా మాట్లాడారని చెప్పారు. ఈ సంవత్సరం ఆగస్టు 30న మోదీ-జెలెన్స్కీ పిలుపు తర్వాత ప్రధానమంత్రి కార్యాలయం జారీ చేసిన రీడ్ అవుట్ను అధికారులు ఎత్తి చూపారు.
ఇది భారతదేశం “వివాదంకు శాంతియుత పరిష్కారం కోసం స్థిరమైన వైఖరి” “సాధ్యమైనంత మద్దతు” అందించడానికి సంసిద్ధతను మోదీ పునరుద్ఘాటించిందన్నట్లు పేర్కొంది. డిసెంబర్ 5న పుతిన్ను కలిసిన తర్వాత మోదీ ఆ ప్రతిపాదనను పునరుద్ఘాటిస్తూ ఇలా అన్నారు: “భారతదేశం ఎల్లప్పుడూ ఉక్రెయిన్ విషయంలో శాంతి కోసం వాదించింది. ఈ సమస్యకు శాంతియుత, శాశ్వత పరిష్కారం కోసం జరుగుతున్న అన్ని ప్రయత్నాలను మేము స్వాగతిస్తున్నాము.”
మోదీ, పుతిన్ ప్రకటనలలో ఎక్కడా “యుద్ధం” లేదా “సంఘర్షణ” అనే పదాన్ని ప్రస్తావించలేదు. ఉక్రెయిన్ పరిస్థితిని “సంక్షోభం”గా పేర్కొన్నారు. రష్యా ఉక్రెయిన్పై దాడి చేసిన కొన్ని నెలల తర్వాత, సెప్టెంబర్ 2022లో మోదీ పుతిన్తో “ఇది యుద్ధ యుగం కాదు” అని చెప్పిన దానికి ఇది భిన్నంగా ఉంది. జూలై 2024లో, వారు మాస్కోలో కలిసినప్పుడు, మోదీ పుతిన్తో “యుద్ధభూమిలో పరిష్కారాలు కనుగొనబడవు” అని పేర్కొన్నారు.
ఆసక్తికరంగా, మోదీ – పుతిన్ ఉమ్మడి ప్రకటనలో ఉక్రెయిన్ యుద్ధం గురించి ప్రస్తావించలేదు. అవినీతి కుంభకోణంపై ఈ వారం రాజీనామా చేసిన జెలెన్స్కీ విశ్వసనీయుడు, చీఫ్ ఆఫ్ స్టాఫ్, శక్తివంతమైన ఆండ్రీ యెర్మాక్తో భారత అధికారులు సంప్రదింపులు జరిపారని సన్నిహిత వర్గాలు తెలిపాయి. ఇప్పుడు ఆయన వెళ్లిపోయిన తర్వాత, న్యూఢిల్లీ జెలెన్స్కీ కార్యాలయంలోని కొత్త అధికారులను సంప్రదించి, ఇరుపక్షాలకు అనుకూలమైన తేదీలను నిర్ణయించుకోవాల్సి ఉంది.
More Stories
సరిహద్దులకు కనెక్టివిటీతోనే ఆపరేషన్ సిందూర్ విజయం
పవన్ కు ఉడిపి పీఠాధిపతి ’అభినవ కృష్ణ దేవరాయ’ బిరుదు
వందేమాతరంపై రేపే చర్చను ప్రారంభింపనున్న ప్రధాని మోదీ