ఎస్ఐఆర్ భయంతో హకీంపూర్ లో అరుదైన వలసల తిరోగమనం

ఎస్ఐఆర్ భయంతో హకీంపూర్ లో అరుదైన వలసల తిరోగమనం
 
* గతంలో బాంగ్లాదేశ్ నుండి అక్రమంగా వచ్చిన వారిప్పుడు స్వచ్ఛందంగా వెడుతున్న దృశ్యం

భారత్- బాంగ్లాదేశ్ సరిహద్దులో నెలకొన్న హకీంపూర్ గ్రామంలో సరిహద్దు అవుట్‌పోస్ట్‌కు దారితీసే బురద సందులో, 1947లో ఆ తర్వాత  1971లో ఒకప్పుడు వేల సంఖ్యలో శరణార్థులు భారత్ లోకి చొరబడిన మార్గం. దశాబ్దాలుగా జనం తరంగాలుగా అక్రమంగా భారత్ లోకి ఇక్కడి నుండి చొరబడుతున్నారు.  సరిహద్దు దాటి హింస నుండి తప్పించుకునే వారికి ఈ  గ్రామం ఒక అధునాతన అభయారణ్యంగా మారింది. 
 
కానీ, ఆశ్చర్యకరంగా పశ్చిమ బెంగాల్‌లోని ఉత్తర 24 పరగణాల జిల్లాలోని హకీంపూర్ గ్రామస్థులు చరిత్ర తిరోగమనంలో పయనిస్తున్నట్లు విస్మయం వ్యక్తం చేస్తున్నారు. వలసలు కొనసాగుతూనే ఉన్నాయి గాని వారి దిశ మాత్రం మారిపోయింది. చాలాకాలంగా ఎటువంటి పత్రాలు లేకుండా బంగ్లాదేశ్ జాతీయులు తమ తల్లిదండ్రులు, తాతామామలు ఒకసారి ప్రవేశించిన అదే సరిహద్దు ద్వారం వైపు ఇప్పుడు తిరిగి నడుస్తున్నారు.
 
 భద్రతా అధికారులు, గ్రామస్తులు, వలసదారుల ప్రకారం, కారణం స్పష్టం.  పశ్చిమ బెంగాల్ అంతటా ఓటర్ల జాబితాల ప్రత్యేక ఇంటెన్సివ్ సవరణ (ఎస్ఐఆర్) జరుగుతోంది. గణనదారులు ఇంటింటికీ తనిఖీలు నిర్వహిస్తుండటంతో, అరువు తెచ్చుకున్న పత్రాలు, నకిలీ ఓటరు ఐడిలు లేదా ఎటువంటి పత్రాలు లేకుండా సంవత్సరాలుగా నివసిస్తున్న వారికి   బయటపడతామని తెలుసు. అందుకనే ముందుగానే జారుకుంటున్నారు.
 
ఎటువంటి అధికార పత్రాలు లేకుండా భారత్ లోకి ప్రవేశించి, సంవత్సరాల తర్వాత ఎటువంటి వత్తిడి, న్రిబంధం లేకుండానే స్వచ్ఛందంగా ఇంతటి భారీ సంఖ్యలో గతంలో ఎన్నడూ వెనుకకు వెళ్ళిపోయినా దృష్టాంతం లేదని అధికారులు స్పష్టం చేస్తున్నారు. పైగా, వారిలో అక్రమంగా ప్రవేశించిన చాలా మంది రోహింగ్యాలు కూడా ఉన్నారు. తాము అక్రమంగా భారత్ లోకి ప్రవేశించామని, ఇప్పుడు ఎస్ఐఆర్ బృందం తమను గుర్తిస్తుందని వెడుతున్నామని అంటూ వారి స్పష్టంగా అంగీకరిస్తున్నారు.
 
క్షేత్రస్థాయి బృందాలు ఇళ్లను సందర్శించడం ప్రారంభించడానికి ముందుగానే  చాలా మంది నిశ్శబ్దంగా బంగ్లాదేశ్‌కు తిరిగి వెళ్లే ప్రయత్నం చేస్తున్నారు. “హకీంపూర్‌లో ఇంత మంది అక్రమ బంగ్లాదేశీయులు తమ దేశానికి తిరిగి వెళ్లే పరిస్థితిని నేను ఎప్పుడూ చూడలేదు. ఇది అపూర్వమైనది” అని 1971 బంగ్లాదేశ్ విముక్తి యుద్ధంలో శరణార్థులకు సహాయ వంటశాలలలో పనిచేసిన 79 ఏళ్ల హరిపాద మండల్ చెప్పారు.
 
“వీరికి  తమ వద్ద ఎటువంటి పత్రాలు లేవని తెలుసు. కాబట్టి, వారు స్వయంగా తిరిగి వెళ్తున్నారు” అని ఆయన చెప్పారు. 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం 10,145 మంది ప్రజలు, 2,322 గృహాలు కలిగిన హకీంపూర్ గ్రామం చుట్టూ దత్తపారా, దస్పారా, బాల్కి, గుణ్‌రాజ్‌పూర్, బిథారి వంటి స్థావరాలు ఉన్నాయి. హకీంపూర్ అవుట్‌పోస్ట్‌కు దారితీసే బురద రహదారిలో ఇదివరకటి వలస తరంగాలను వింటూ లేదా చూసి పెరిగిన నివాసితులకు సుపరిచితమైన భూభాగం.
 
1971లో, ఈ కారిడార్ తూర్పు పాకిస్తాన్‌పై పాకిస్తాన్ సైన్యం చేసిన క్రూరమైన అణచివేత ఆపరేషన్ సెర్చ్‌లైట్, మారణహోమం నుండి పారిపోతున్న వేలాది మందిని తీసుకువెళ్లింది. “ప్రతి ప్రాంగణం ఒక శిబిరం, ప్రతి ఇల్లు ఒక ఆశ్రయం” అని 84 ఏళ్ల అనిమేష్ మజుందార్ గుర్తు చేసుకున్నారు.  గ్రామస్తులు వచ్చిన వారికి చిరిగిన చీరలు, అల్యూమినియం కుండలతో మాత్రమే ఆహారం ఎలా ఇచ్చారో గుర్తుచేసుకున్నారు. “మేము పేదవాళ్ళం, కానీ మేము పంచుకున్నాము. అది మా విధి” అని ఆమె చెప్పారు.
 
నవంబర్ 22 మధ్యాహ్నం, రాయ్ ఒకప్పుడు యుద్ధ శరణార్థుల కోసం గ్రామస్తులు బియ్యం కలిపిన అదే మర్రి చెట్టు కింద నిలబడ్డాడు. ఇప్పుడు ఆ చెట్టు బంగ్లాదేశ్‌కు తిరిగి వెళ్తున్న వలసదారులకు వెదురు కర్రలకు కట్టిన పాలిథిన్ సంచులతో నీడనిస్తుంది. “చరిత్ర పూర్తిగా వృత్తాకారంలోకి వస్తుంది. దిశమాత్రమే మారిపోయింది”, అని ఆయన పేర్కొన్నారు.
 
హకీంపూర్   సహజమైన ప్రతిస్పందన కూడా దాని గతాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది. ఇక్కడ ఎన్జీఓ బ్యానర్లు లేదా అధికారిక ఆదేశాలు లేవు. కానీ గ్రామస్తులు అర్ధ శతాబ్దం క్రితం చేసినట్లుగా పాత్రలతో వరుసలో నిలబడుతున్నారు“1971లో మా పెద్దలు శిబిరాలను ఎలా నిర్వహించారో మేము విన్నాము” అని 22 ఏళ్ల సుజిత్ చెప్పారు. “మా పెద్దలు వారికి నీటి ప్యాకెట్లను అందజేసారు. ఇప్పుడు మనం ఇలాంటిదే చూస్తున్నాము; యుద్ధం నుండి తప్పించుకునే శరణార్థులకు బదులుగా, ఈ వ్యక్తులు కాగితాలు చూపించలేకపోవడంతో తిరిగి వస్తున్నారు,” అని ఆయన తెలిపారు. 
 
ఎస్ఐఆర్ బృందాలు ఇంటింటికి వచ్చి వివరాలను సేకరిస్తూ ఉండడంతో  “అధికారులను సంతృప్తి పరచడం లేదా వారి నుండి తప్పించడం ఇకపై సాధ్యం కాదు” అనే నిర్ధారణకు రావడంతోనే ఈ విధంగా వెనుకకు వెళ్ళక తప్పడంలేదు. హకీంపూర్‌లోని భద్రతా సిబ్బంది ఈ తిరోగమన వలసల ఉప్పెన స్థిరంగా, స్పష్టంగా ఉందని చెప్పారు.
 
“నవంబర్ రెండవ వారం నుండి, రివర్స్ దిశలో క్రాసింగ్‌లు బాగా పెరిగాయి” అని పేరు వెల్లడించడానికి ఇష్టపడని ఒక బిఎస్ఎఫ్ అధికారి తెలిపారు. “చాలా మంది వలసదారులు తాము సంవత్సరాల క్రితం పని కోసం చట్టవిరుద్ధంగా వచ్చామని బహిరంగంగా అంగీకరిస్తున్నారు. వారందరూ ఎస్ఐఆర్ భయంతో  స్వచ్ఛందంగా తిరిగి వెడుతున్నారు. వారిపై ఎటువంటి బలవంతం లేదు” అని స్పష్టం చేశారు. 
 
1971లో చాలా మంది పిల్లలు ఉన్న హకీంపూర్ పెద్దలు ఈ తిరోగమన వలసలను వింతగా చూస్తున్నారు. “నా జీవితకాలంలో, నేను 1947 నుండి 1971 వరకు, ఆ తర్వాత కూడా కేవలం వలసల ప్రవాహం రావడమే చూశాను, విన్నాను” అని 70 ఏళ్ల అజయ్ పాల్ చెప్పారు. “విభజన సమయంలో శరణార్థుల గురించి నా తండ్రి నాకు చెప్పారు, 1971ల, నేనే దానిని చూశాను. తిరిగి వెళ్లిపోయేందుకు ప్రజలు ఈ విధంగా వరుసలో ఉండటం నేను చూడటం ఇదే మొదటిసారి” అంటూ విస్మయం వ్యక్తం చేశారు.
 
దక్షిణ బెంగాల్ సరిహద్దు ప్రాంతం గుండా, తిరిగి వెడుతున్న వలసదారులలో చాలా మంది బంగ్లాదేశ్‌లోని ఖుల్నా, సత్ఖిరా, బాగెర్‌హాట్, జెస్సోర్ జిల్లాల నుండి రోజువారీ కూలీలు. క్యూలను పర్యవేక్షిస్తున్న స్థానిక పంచాయతీ సభ్యుడు మాట్లాడుతూ, “వీరందరికి తమ వద్ద ఓటరు కార్డు లేదని, ఆధార్ లేదని, నిజమైనది ఏ గుర్తింపు లేదని తెలుసు. ఎస్ఐఆర్ సిబ్బంది కఠినంగా ఉంటారనే భయంతో వారంతా  స్వచ్ఛందంగా తిరిగి వెడుతున్నారు. గ్రామం వారికి ఆహారం ఇవ్వడం ద్వారా సహాయం చేయడానికి మాత్రమే ప్రయత్నిస్తోంది” అని చెప్పారు.
 
మరో గ్రామస్తుడు మిథున్ మండల్ ఈ క్షణాన్ని “చరిత్ర పూర్తి వృత్తంలోకి వస్తోంది” అని అభివర్ణించాడు. “డెబ్బై సంవత్సరాలుగా, ఈ ప్రాంత ప్రజలు భారతదేశంలోకి పరిగెత్తడం చూసారు. గత దశాబ్దాలుగా అక్రమంగా ప్రవేశించిన వారు ఇప్పుడు తిరిగి నడుస్తున్నారు. ఇది ఒక ప్రత్యేకమైన క్షణం” అని తెలిపారు. ప్రస్తుతానికి, హకీంపూర్ దాని రహదారిని వ్యతిరేక దిశలో చూస్తున్నారు. 
 
“ఈ రహదారి వేలాది మందిని తీసుకెళ్లింది,” అని అజయ్ పాల్ సంధ్యా సమయంలో అదృశ్యమవుతున్న బురద మార్గాన్ని చూస్తూ విభజన, యుద్ధం, తరాల వలసలకు సాక్షిగా ఉన్న ఈ సరిహద్దు వెంట, చరిత్ర మరోసారి ప్రవహిస్తుంది. ఈసారి మాత్రమే, అది బయటికి ప్రవహిస్తుందని చెప్పారు.