చైనాతో సరిహద్దు సమస్య అతి పెద్ద సవాలు

* పాకిస్థాన్ ప్రాక్సీ యుద్ధం, ప్రాంతీయ అస్థిరత, సైబర్ యుద్ధం… సవాళ్లు  

చైనాతో పరిష్కారం కానీ సరిహద్దు సమస్య భారత్కు అతిపెద్ద సవాలుగా, పాకిస్తాన్ ప్రాక్సీ యుద్ధాన్ని రెండో సవాలుగా సీడీఎస్ జనరల్ అనిల్ చౌహాన్ అభివర్ణించారు. ప్రాంతీయ అస్థిరత, సైబర్ యుద్ధం వంటి నూతన సవాళ్లను కూడా ఆయన గుర్తించారు. ఉత్తర్ప్రదేశ్‌లోని గోరఖ్‌పుర్‌లో శుక్రవారం జరిగిన ఓ కార్యక్రమంలో పాల్గొంటూ పాకిస్థాన్తో చేస్తున్న ప్రాక్సీ యుద్ధంతోపాటు వెయ్యి కోతలతో భారతదేశాన్ని రక్తస్రావం చేయాలనే వ్యూహం మరో ప్రధాన సవాలుగా అభివర్ణించారు. 

అదే సమయంలో ఏదైనా దేశం ముందున్న సవాళ్లు క్షణికమైనవి కావని, అవి వివిధ రూపాల్లో ఉంటాయని ఆయన పేర్కొన్నారు. భారతదేశ పొరుగు దేశాలన్నీ సామాజిక, రాజకీయ లేదా ఆర్థిక అశాంతిని ఎదుర్కొంటున్నాయని ఆయన తెలిపారు. మరొక సవాలు ఏమిటంటే యుద్ధ ప్రాంతాలు మారాయని, అందులో ఇప్పుడు సైబర్, అంతరిక్షం కూడా ఉన్నాయని ఆయన చెప్పారు.  ఇటువంటి పరిస్థితి భారత్పై కూడా ప్రభావం చూపుతుందని పేర్కొంటూ  భవిష్యత్తులో మనం ఎలాంటి యుద్ధాన్ని ఎదుర్కొంటామనేది నాలుగో సవాలుగా చెప్పారు.

“భవిష్యత్తులో మనం ఎలాంటి యుద్ధాన్ని ఎదుర్కొంటాము అనేది నాలుగో సవాలు. యుద్ధాలు వేగంగా మారుతున్నాయి. భవిష్యత్ యుద్ధాలు భూమి, గాలి, నీటికి మాత్రమే పరిమితం కావు. ఇందులో అంతరిక్షం, సైబర్, విద్యుదయస్కాంత డొమైన్‌లు ఉంటాయి. సర్దుబాట్లు చేసుకోవడం, అటువంటి దృశ్యానికి సిద్ధంగా ఉండటం మనకు ఒక సవాలు అవుతుంది” అని జనల్ అనిల్ చౌహాన్ తెలిపారు.

ప్రత్యర్థులు ఇద్దరూ అణ్వాయుధ శక్తులు, మనం వారిపై ఎలాంటి ఆపరేషన్లు చేయాలనుకుంటున్నామో నిర్ణయించుకోవడం ఎల్లప్పుడూ ఒక సవాలుగానే ఉంటుందని జనరల్ చౌహాన్ తెలిపారు. అది ఐదో సవాల్ అని చెప్పారు. ఆపరేషన్ సిందూర్ సమయంలో ప్రణాళికలు వేయడం, లక్ష్యాలను ఎంచుకోవడం వంటి పూర్తి కార్యాచరణ స్వేచ్ఛ సాయుధ దళాలకు ఉందని ఆయన వెల్లడించారు. 

ఆపరేషన్ సిందూర్ లక్ష్యం ఉగ్రవాద దాడికి ప్రతీకారం తీర్చుకోవడం కాదని స్పష్టం చేశారు. దేశ సహనానికి ఎరుపు గీత గీయడం అని ఆయన పేర్కొన్నారు. ఆరో సవాలు భవిష్యత్ యుద్ధంపై సాంకేతికతతోపాటు దాని ప్రభావమని చెప్పారు.  జాతీయ భద్రతా సవాళ్లను ఎదుర్కోవడంలో జాతీయ భద్రతా సలహాదారు (ఎన్ఎస్ఏ) ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించాల్సి ఉందని, ఆపరేషన్ సిందూర్ సమయంలో ఇది స్పష్టంగా ఉందని సీడీఎస్ తెలిపారు.

సమయం పరంగా దళాల మోహరింపు, తీవ్రతరం కాని రీతిలో దీన్ని ఎలా చేయాలో, తీవ్రతను తగ్గించడానికి, దౌత్యాన్ని ఉపయోగించడం వంటి మార్గదర్శకత్వాన్ని ఎన్ఎస్ఏ అందించిందని చెప్పారు. ఆపరేషన్ సిందూర్లో త్రివిధ దళాలు బలం చూపించాయని చెప్పారు. త్రివిధ దళాల మధ్య ఉమ్మడిని నిర్ధరించడానికి గత కొన్ని సంవత్సరాలుగా చేసిన ప్రయత్నాలను ఆయన వివరించారు.

“మేం సైన్యం, నౌకాదళం, వైమానిక దళం మధ్య కమ్యూనికేషన్ వ్యవస్థలను సమన్వయం చేయడానికి ప్రయత్నించాం. మా వైమానిక రక్షణ వ్యవస్థలను, డ్రోన్ ఉపకరణాలను ఎదుర్కోవడానికి ప్రయత్నించాం” అని ఆయన వివరించారు. ఆపరేషన్ సిందూర్‌ను సైన్యంలోని వివిధ విభాగాల మధ్య సమన్వయాన్ని కలిగి ఉన్న బహుళ-డొమైన్ ఆపరేషన్గా జనరల్ చౌహాన్ అభివర్ణించారు. ఉమ్మడి సమీకరణ దానిలో కీలకమైన అంశం అని ఆయన చెప్పారు.