రాజ్యసభ సభ్యుడు, కేంద్ర మాజీ మంత్రి, జార్ఖండ్ మాజీ ముఖ్యమంత్రి, మరియు జార్ఖండ్ ముక్తి మోర్చా వ్యవస్థాపకులలో ఒకరైన శిబు సోరెన్ సోమవారం మరణించారు. ఆయన వయసు 81. ఢిల్లీలోని సర్ గంగా రామ్ ఆసుపత్రిలో నెల రోజులకు పైగా చికిత్స పొందుతున్న ఆయన గత కొన్ని రోజులుగా పరిస్థితి విషమంగా ఉంది. సోరెన్ కుమారుడు, జార్ఖండ్ ముఖ్యమంత్రి హేమంత్ సోరెన్ తన తండ్రి మరణ వార్తను ఎక్స్ లో ప్రకటించారు.
“ప్రియమైన దిశోం గురూజీ మనల్ని విడిచిపెట్టారు. నేను ఈరోజు ప్రతిదీ కోల్పోయాను” అని ఆయన పేర్కొన్నారు. నాలుగు దశాబ్దాల రాజకీయ జీవితంలో, సోరెన్ ఎనిమిది సార్లు లోక్‌సభకు ఎన్నికయ్యారు. రెండు సార్లు రాజ్యసభకు ఎన్నికయ్యారు. సంతల్ సమాజానికి చెందిన శిబు సోరెన్ అప్పట్లో బీహార్‌లో భాగమైన రామ్‌గఢ్ జిల్లాలో జన్మించారు.
1972లో వామపక్ష ట్రేడ్ యూనియన్ నాయకుడు ఎకె రాయ్, కుర్మి మహతో నాయకుడు బినోద్ బిహారీ మహతోలతో కలిసి జార్ఖండ్ ముక్తి మోర్చాను స్థాపించారు. 2000లో జార్ఖండ్ ఏర్పాటుకు దారితీసిన రాష్ట్ర సాధన ఉద్యమంలో సోరెన్ కీలక వ్యక్తిగా మారారు. 1980లో ఆయన తొలిసారి దుమ్కా నుండి లోక్‌సభకు ఎన్నికయ్యారు. ఆ తర్వాత ఆ ప్రాంతం జెఎంఎం బలమైన కోటగా మారింది.
2019లో బిజెపికి చెందిన నళిన్ సోరెన్ 45,000 కంటే ఎక్కువ ఓట్ల తేడాతో గెలిచినప్పుడు, అనుభవజ్ఞుడైన నాయకుడు తన కోటలో ఓటమి పాలయ్యాడు. సోరెన్ కేంద్ర మంత్రిగా, మూడుసార్లు ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేశారు. కానీ ఒక్కసారి కూడా పూర్తి పదవీకాలాన్ని పూర్తి చేయలేకపోయారు. 2005లో ఆయన మొదటిసారి జార్ఖండ్ ముఖ్యమంత్రి అయ్యారు.
కానీ అసెంబ్లీలో బల పరీక్షలో ఉత్తీర్ణత సాధించడంలో విఫలమైన తొమ్మిది రోజులకే రాజీనామా చేయాల్సి వచ్చింది. ఆ తర్వాత రెండు పర్యాయాలు అత్యున్నత పదవిలో కొనసాగారు. కానీ సంకీర్ణ రాజకీయాల మలుపుల కారణంగా రెండూ కొన్ని నెలలు మాత్రమే కొనసాగాయి. కేంద్ర మంత్రివర్గంలో ఆయన ప్రయాణం గురించి కూడా అదే చెప్పవచ్చు.
2004లో సోరెన్ మన్మోహన్ సింగ్ ప్రభుత్వంలో చేరారు. కానీ 1974లో గిరిజనులు, ముస్లింల మధ్య జరిగిన ఘర్షణకు సంబంధించిన చిరుదిహ్ కేసులో అరెస్ట్ వారెంట్ జారీ అయిన తర్వాత ఆయన రాజీనామా చేయాల్సి వచ్చింది. ఆయన బెయిల్‌పై విడుదలైన తర్వాత, కేంద్ర మంత్రివర్గంలోకి తిరిగి చేరారు. కానీ జార్ఖండ్ ముఖ్యమంత్రిగా బాధ్యతలు స్వీకరించడానికి రాజీనామా చేశారు.
10 రోజుల పదవి కాలం తర్వాత, ఆయన 2006లో కేంద్ర బొగ్గు మంత్రిగా తిరిగి వచ్చారు. ఒక సంవత్సరం లోపు, ఆయన మాజీ కార్యదర్శి శశినాథ్ ఝా హత్య కేసులో దోషిగా నిర్ధారించడంతో మళ్ళీ రాజీనామా చేయాల్సి వచ్చింది. హత్య కేసులో ప్రమేయం ఉన్నట్లు కేంద్ర మంత్రిగా తేలిన మొదటి సందర్భం ఇది. ఢిల్లీ హైకోర్టు తర్వాత ఈ కేసులో ఆయనను నిర్దోషిగా ప్రకటించింది.
సోరెన్ జనవరి 11, 1944న ప్రస్తుత జార్ఖండ్‌లోని నెమ్రా గ్రామంలో ఒక సంతాల్ గిరిజన కుటుంబంలో జన్మించారు. పాఠశాల విద్యార్థిగా ఉన్నప్పుడు తన తండ్రిని కోల్పోయారు. వడ్డీ వ్యాపారులచే నియమించిన గూండాల చేతిలో హత్యకు గురయ్యారు. ఈ సంఘటన ఆయన ప్రారంభ రాజకీయ కార్యకలాపాలను ప్రభావితం చేసింది. ఆయన గిరిజన హక్కుల కోసం గట్టి న్యాయవాదిగా, గిరిజనుల భూమి హక్కులను సమర్థిస్తూ, భూస్వాముల దోపిడీ పద్ధతులను వ్యతిరేకిస్తూ ప్రాముఖ్యతను సంతరించుకున్నారు.
జార్ఖండ్‌లోని సారవంతమైన గిరిజనుల భూములన్నీ బీహార్‌ మైదానప్రాంతం నుంచి వచ్చిన భూస్వాములు, వడ్డీ వ్యాపారులు ఆక్రమించి దోపిడీకి పాల్పడుతుండటంతో చిన్నతనంలోనే శిబు సొరేన్ తిరుగుబాటు చేశారు. 18 ఏండ్ల వయసులో సంతాల్ నవయువక్‌ సంఘ్‌ అనే సంస్థను స్థాపించారు. గిరిజనుల హక్కుల కోసం ఎడతెగని పోరాటం చేశారు. ఈ క్రమంలో అనేక కేసులు కూడా ఎదుర్కొన్నారు. అయినా ఆయన లక్ష్యం సాధించేవరకు వెనుదిరగలేదు.
బీహార్‌ భూస్వాములు, దోపిడీదారులు, వలసవాదుల నుంచి గిరిపుత్రులకు సొంత రాష్ర్టాన్ని, స్వయం పాలనను సాధించిపెట్టిన నాయకుడు శిబు సోరెన్. మహామహా ఉద్ధండ పిండాల్లాంటి రాజకీయ నాయకులు కూడా దిగొచ్చి జార్ఖండ్ రాష్ట్ర ఏర్పాటుకు స్వయంగా అంగీకరించేలా చేసిన గొప్ప చతురత కలిగిన నాయకుడు శిబు సొరేన్. అయినా ఆయన లక్ష్యం సాధించేవరకు వెనుదిరగలేదు.
ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ సోరెన్‌ను “అట్టడుగు స్థాయి నాయకుడు”గా గుర్తు చేసుకున్నారు. “శ్రీ శిబు సోరెన్ జీ ఒక అట్టడుగు స్థాయి నాయకుడు. ఆయన ప్రజల పట్ల అచంచలమైన అంకితభావంతో ప్రజా జీవితంలో ఉన్నత స్థాయికి ఎదిగారు. ముఖ్యంగా గిరిజన వర్గాలు, పేదలు, అణగారిన వర్గాలకు సాధికారత కల్పించడం పట్ల ఆయనకు మక్కువ ఉంది. ఆయన మృతి బాధాకరం. నా ఆలోచనలు ఆయన కుటుంబం మరియు అభిమానులతో ఉన్నాయి. జార్ఖండ్ ముఖ్యమంత్రి శ్రీ హేమంత్ సోరెన్ జీతో మాట్లాడి సంతాపం వ్యక్తం చేశాను. ఓం శాంతి,” అని ప్రధాని మోదీ ఎక్స్ లో సంతాపం తెలిపారు.
రక్షణ మంత్రి రాజ్‌నాథ్ సింగ్ సోరెన్‌ను “ఎల్లప్పుడూ భూమి, ప్రజలతో అనుసంధానించబడిన” నాయకుడు అని కొనియాడారు. “శ్రీ శిబు సోరెన్ జీ, సమాజంలోని బలహీన వర్గాల హక్కులు, సాధికారత కోసం జీవితాంతం పోరాడిన జార్ఖండ్‌లోని మహోన్నత నాయకులలో ఒకరు. ఆయన ఎల్లప్పుడూ భూమి, ప్రజలతో అనుబంధంగా ఉండేవారు. నాకు ఆయనతో చాలా కాలంగా పరిచయం ఉంది. ఆయన మరణం నాకు చాలా బాధ కలిగించింది” అని సింగ్ తెలిపారు.
కాంగ్రెస్ నాయకురాలు ప్రియాంక గాంధీ వాద్రా సొరేన్ మరణానికి సంతాపం తెలుపుతూ, “ఇది మనందరికీ చాలా విచారకరమైన వార్త. మేము వారి కుటుంబానికి మా సానుభూతిని తెలియజేస్తున్నాము. మా ప్రార్థనలు వారితో ఉన్నాయి” అని చెప్పారు.
More Stories
బీహార్‌ ఎన్నికల ఎన్డీయే మేనిఫెస్టోలో కోటి ప్రభుత్వ ఉద్యోగాలు
చిత్తూర్ మేయర్ దంపతుల హత్య కేసులో ఐదుగురికి ఉరిశిక్ష
భగవద్గీతపై టిటిడి ఎమ్మెల్యే వివాదాస్పద వ్యాఖ్యల దుమారం